Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти қ. Р. Абдурасулова


Гарри С.Беккер ва Исаак Эрлихнинг жиноятчилик иқти-



Download 1,81 Mb.
Pdf ko'rish
bet26/94
Sana12.04.2022
Hajmi1,81 Mb.
#546692
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   94
Bog'liq
Крим гия дарслик Абдурасулова 2008

Гарри С.Беккер ва Исаак Эрлихнинг жиноятчилик иқти-
содий назарияси
биз ҳозир бошдан кечираѐтган бозор муноса-
батларига ўтиш даврига бевосита дахлдор бўлган жиноятчилик 
1
Қаранг: Номоконов А. Преступное поведение: детерминация и ответственность. – Владиво-
сток, 1989. – 187-б.
2
Қаранг: Советское государство и право. 1991, №5. – 151-б. 


53 
сабабларининг энг қизиқарли ва замонавий назарияларидан би-
ридир. 
Сиѐсий иқтисодчи Гарри С.Беккер биринчилардан бўлиб 
криминология классик мактабининг қуйидаги далилларини 
тиклади: одам унинг мотивацияси бошқа одамлар мотивацияси-
дан фарқ қилганлиги учун эмас, балки ўз ҳаракатларининг 
сарф-харажатлари ва фойдали томонларини таҳлил қилиб, ўз 
қарорларини қабул қилиш учун бошқача хулосалар чиқарганли-
ги учун жиноятчига айланади. Жиноятчи мутлақо оқилона қа-
рор қабул қилади. У ўз ахборот имкониятлари доирасида ўзи-
нинг имкониятларини текшириб кўради ва энг кам харажатлар-
да ва айниқса, камроқ жазога тортилиш хавфи билан кўпроқ 
шахсий наф кўришни ваъда қилган ҳаракатни танлайди. 
Бошқа сиѐсий иқтисодчи Исаак Эрлих фикрига кўра, жино-
ятчилар бундай имкониятларга жиноятчиликка мойил бўлмаган 
одамлар билан бир хилда муносабатда бўлади. Жиноий жазога 
лойиқ қилмишларни, айниқса, мулкий жиноятларни улар «бо-
зордаги нормал операциялар» каби содир этадилар. Жиноят-
нинг оғирлик даражаси мускул кучи ва харажатларга қараб 
аниқланади. Ҳар бир жиноятчи харажатлар ва кўрилиши мум-
кин бўлган нафни шундай таҳлилдан ўтказади. Исаак Эрлих 
фикрига кўра, жиноий қилмишларнинг «яширин бозори» ҳуқуқ-
бузарлар хулқ-атворини тартибга солади ва мувофиқлаштиради. 
Боз устига, мазкур бозор жиноятлардан жабрланувчиларнинг 
хулқ-атворини, шунингдек ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари 
фаолиятини ҳам тартибга солади. 
Бундан ташқари, И.Эрлих фикрига кўра, жиноятлардан 
жабрланиши мумкин бўлган шахслар ҳар хил эҳтиѐт чоралари 
ѐрдамида ўзларини жиноятлардан ҳимоя қиладилар. Бундай эҳ-
тиѐт чоралари қаторига, масалан, қўриқлаш сигнализацияси ўр-
натиш, сейф харид қилиш билан боғлиқ харажатларни киритиш 
мумкин. Кўрсатиб ўтилган объектларга тажовуз қилиш им-
кониятларининг чекланиши жиноий қилмишларни муваффақи-
ятли амалга ошириш харажатларини кўпайтиради. Пировард 
натижада жиноятни 

Download 1,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   94




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish