Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти

ЙТҲга шоҳид бўлган гувоҳларни сўроқ қилиш.
Йўл ҳаракати ха-
вфсизлиги қоидаларини жиноий тарзда бузганликни тергов қилишнинг 
дастлабки босқичида ҳодисага шоҳид бўлган гувоҳларни сўроқ қилиш 
алоҳида муҳим аҳамиятга молик. Бундай шахслар жумласига ҳодисада 
иштирок этмаган, бироқ, авария жойига бевосита яқин туриб, уни кузатиш 

---

мумкин бўлган пиѐдалар, йўловчилар, транспорт воситаларининг 
ҳайдовчилари киради. Ҳаракат хавфсизлиги устидан назоратни амалга 
ошириш бўйича зиммасидаги вазифаларни бажараѐтган ЙҲХХ ходимлари 
ҳам ҳодиса шоҳидлари бўлиши мумкин. Шоҳидларни сўроқ қилиш 
вақтида олинадиган маълумотлар юз берган воқеага холис баҳо беришда 
доимо катта қимматга эга бўлади. 
Ҳодиса шоҳиди бўлган гувоҳларни сўроқ қилиш жараѐнида, бирин-
чидан, ҳодиса содир этилганида уларнинг ўзи қандай шароитда 
бўлганлиги (ҳодиса юз берган жойга қандай келиб қолганлиги, аниқ тур-
ган жойи, ҳодисани қаердан туриб кузатганлиги ва шу кабилар), иккинчи-
дан, ҳодиса механизми (йўлнинг мазкур қисмида транспорт воситалари 
қайси йўналишда ҳаракат қилганлиги; йўлнинг транспорт воситалари 
ҳаракатланадиган қисмида пиѐдалар бўлган-бўлмаганлиги, агар бор бўлса, 
аниқ қаерда бўлганлиги; ҳодисада иштирок этган транспорт воситалари-
нинг ҳайдовчилари учун атрофни кўриш шароити қандай бўлганлиги, ат-
роф манзарани кўриш учун уларга нима ҳалақит қилганлиги; автомашина-
ларнинг тўқнашиши, одам уриб кетиш йўлнинг транспорт воситалари 
ҳаракатланадиган қисмининг аниқ қайси жойида юз берганлиги; ҳайдовчи 
тўқнашиб кетиш ѐки одам уришнинг олдини олиш учун чоралар кўрган-
кўрмаганлиги, агар кўрган бўлса, бу ҳаракатлар нимада намоѐн 
бўлганлиги; одам уриб кетган транспорт воситаси светофорнинг қайси си-
гналига биноан чорраҳага кириб келганлиги ѐки пиѐда светофорнинг 
қайси сигналига биноан чорраҳани кесиб ўтганлиги ва бошқа шу кабилар) 
аниқланади. 
Ҳодиса жойидаги яширинган ҳайдовчиларни қидириш учун 
ҳайдовчининг ташқи қиѐфаси, у қочиб кетган транспорт воситасига таал-
луқли маълумотлар (тури, русуми, модели, рақам белгиси ва бошқа 
фарқловчи белгилари) муҳим аҳамиятга эгадир. Юз берган ҳодисага холис 

---

баҳо бериш нуқтаи назаридан олганда касбий кўникмага эга бўлган 
шоҳидлар: 
ҳодисада 
иштирок 
этмаган 
транспорт 
воситалари 
ҳайдовчиларининг, йўлнинг мазкур қисмида ҳаракат хавфсизлиги устидан 
назоратни амалга оширувчи ЙҲХХ ходимларининг фикрлари алоҳида эъ-
тиборга эга бўлади. Улар тўқнашиш, одам уриш ва бошқа шу кабилар со-
дир бўлган пайтда йўлда юзага келган ҳолатда аниқ баҳо беришлари, йўл 
ҳаракати қоидаларини бузганлик оқибатида хавфли вазиятни юзага келти-
рган шахс ким эканлиги, бундай вазиятда авариянинг олдини олиш мум-
кин бўлган-бўлмаганлиги ва шу кабилар ҳақида асосли мулоҳазалар бил-
диришлари мумкин.