Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти

Айблов версияси:
айбланувчи, жабрланувчининг эркига қарши 
унинг номусига теккан; айбланувчи ҳодиса жойида бўлган деган версия 
илгари сурилади. 
Ҳимоя версияси: 
айбланувчи ҳодиса содир бўлган жойда бўлмаган, 
жинсий алоқага киришмаган ѐки аризачининг хоҳиши билан жинсий 
алоқага киришган, жабрланувчи айбдор шахсни таърифлашда янглишган 
ѐки атайлаб қасддан ушбу шахсни кўрсатмоқда, аризачига ҳеч ким тажо-
вуз қилмаган деган фикр илгари сурилади. 
Номусга тегиш жиноятларини тергов қилишда қуйидаги ҳолатлар 

---

исботланиши лозим: 
- зўрлаш аломатлари мавжуд ѐки мавжуд эмаслиги; 
- агар зўрлаш аломати мавжуд бўлса, қачон, қаерда ва қандай 
ҳолатда содир этилган; 
- зўрлаш жисмонан ѐки руҳий кўринишга эга эканлиги; 
- жабрланувчи оғир аҳволга тушганми, у нимада ифодаланади; 
- жабрланувчининг аҳволи қандай, унинг ѐши, соғлиғи, эркак (аѐл) 
кишиларга бўлган умумий муносабати қандай; 
- айбланувчининг тавсифи, ѐши, жабрланувчига бўлган муносабати, 
руҳий ҳолати, судланганлик ҳолати; 
- номусга тегиш гуруҳ томонидан содир этилганда ҳар бирининг ро-
ли; 
- номусга тегиш қандай оқибатларни келтириб чиқарган; 
- тан жароҳатларининг сабаби; 
- ҳомиладорлик ҳолати; 
- таносил касаллиги билан зарарланмаганми; 
- моддий ва маънавий зарар; 
-
жиноятнинг сабаби ва шароити. 
2-§. Дастлабки тергов ҳаракатлари 
 
Бундай жиноят ишларига икки ҳолат хосдир: айбланувчи, жабрлану-
вчи билан таниш ѐки нотаниш. Бу ҳолатларни бир-биридан фарқи шунда-
ки, айрим ҳолатларда нотаниш киши жабрланувчига бирдан тажовуз 
қилмайди, балки танишиш учун ҳаракат қилади. Таниш шахслар кутилма-
ганда қарши томондан тажовуз қиладилар, жабрланувчи бундай ҳолатни 
кутмайди, чунки эркак кишини танийди ѐки уни тажовуз пайтида кўрмай 
қолиши ҳам мумкин. 

---

Юқоридаги икки ҳолатни текширишда қуйидаги масалалар ҳал 
қилинади; жинсий алоқада бўлганлик факти мавжудми, жисмоний ѐки 
руҳий зўрлик излари мавжудми ва қандай даражада. 
Жинсий алоқада бўлганлик изларини, зўрлик аломатларини ва жино-
ятини аниқлашда жабрланувчи сўроқ қилинади, тезкор-қидирув 
ҳаракатлари ўтказилади, ҳодиса содир бўлган жой текширилади, жабрла-
нувчи, гумон қилинувчига нисбатан суд тиббиѐт экспертизаси тайинлана-
ди, тинтув ва бошқа тергов ҳаракатлари ўтказилади.