Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик университети исмоилов бекжон салихович

Биринчи боб бўйича хулосалар. 
Бизга маълумки, энг мустаҳкам ижтимоий ҳимоя бу ногиронлиги бўлган 
шахсларни самарали таълим олишларини ҳуқуқий жихатдан кафолатлашдир. 
Бу тоифа шахслар таълимининг комплекс тарзда узлуксиз тартибда амалга 
оширилишлиги улар ижтимоий ҳимоясининг зарурий шарти ҳисобланади. Шу 
маънода давлатимиз тараққиётининг кейинги босқичида амалга оширилаётган 
бу борадаги ижобий ислоҳотлар таҳсинга сазовор эканлигини алоҳида 

---

55 
эътироф этиб ўтишимиз зарур. Бу ислоҳотларнинг ҳуқуқий асоси сифатида 
2020 йил 15 октябрдаги қабул қилинган «Ногиронлиги бўлган шахсларнинг 
ҳуқуқлари тўғрисида»ги Қонунни алоҳида таъкидлаб ўтишимиз лозим. Бу 
жабҳада айнан мана шундай соҳавий ҳуқуқий асоснинг яратилиши ҳамда 
амалиётга тадбиқ этилиши ногиронлиги бўлган шахслар ҳаётини янада 
яхшиланишига имкон берди. Қайсики маънода, жорий Қонуннинг амалиётга 
киритилиши натижасида бу тоифа шахсларнинг ҳуқуқий мақоми расман 
белгиланди. Хусусан, уларнинг таълим соҳасида дуч келаётган айрим 
муаммоларига қонунчилик даражасида ҳуқуқий ечим топилди. Энг муҳими, 
улар таълим олиш шаклини ўзлари мустақил танлаш имконига эга бўлишди. 
Бундан ташқари, Ногиронлар ҳуқуқлари тўғрисидаги халқаро Конвенциянинг 
ратификация қилиниши жисмоний имконияти чекланган шахслар 
ҳуқуқларининг халқаро стандартлар асосида ҳимоя қилинишини кафолатлади. 
Ногиронлиги бўлган ўқувчи ёшлар ўқув таълим жараёнлари халқаро 
стандартлар асосида ташкил этиладиган бўлди.
Бизнинг фикримизча, қуйидаги хусусиятлар, биринчи боб мазмунини 
очиб беришда алоҳида аҳамият касб этади: 
1.
Ногиронлиги мавжуд шахслар таълимига оид муносабатларни 
юридик жихатдан таҳлил қилинганлиги; 
2.
ногиронлиги бўлган шахсларнинг таълим соҳасида ҳам аниқ 
ижтимоий ҳимоя стратегиясига эга эканлиги; 
3.
ногиронлиги бўлган шахслар таълимига оид қонуности 
хужжатларининг қиёсий ўрганилганлиги; 
4.
ногиронлиги бўлган шахслар мисолида таълим олиш ҳуқуқининг 
таъминланиш механизмлари бўйича таҳлилий ёндашувларнинг 
мавжуд эканлиги; 
Хулоса қилиб айтганда, ногиронлиги бор шахслар таълимига оид 
муносабатлар ва уларни тартибга солиб турувчи ҳуқуқий ҳужжатлар таҳлили 
айнан биринчи бобнинг мазмун моҳиятини ташкил этади.

---

56