Ўзбекистон републикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий

2010-2014 йиллардаги тармоқлардаги иқтисодий ўсиш кўрсаткичлари
41
2010 
2011 
2012 
2013 
2014 
Қишлоқ 
хўжалиги 
6,8% 
6,6% 
7% 
6,8% 
6,9% 
Саноат 
8,3% 
6,3% 
7,9% 
8,8% 
8,3% 
Хизматлар 13,4% 
16,1% 
14,2% 
13,5% 
15,7% 
Тармоқлардаги 5 йиллик тенденсияларга биноан ўртача иқтисодий 
ўсиш кўрсаткичларини ўрта геометригини топиш формуласи бўйича 
ҳисоблаймиз: 
G1=6,8% 
G2=7,9% 
G3=14,5% 
Шу тариқа функсиямиз қуйидагича кўринишга келади: 
F(К)=106,8%×К1+107,9%×К2+114,5%×К3 
Ушбу келиб чиққан функсия орқали оптимал ечим излашга ҳаракат 
қиламиз.
Функсиямизда К1;К2 ва К3 лар ўзгарувчилар ҳисоблангани сабабли, 
инвестиwияларнинг тармоқлараро тақсимотини 2013-йил учун кўриб 
чиқамиз. 
Статистик 
маълумотларга 
кўра 
2013 
йилда 
жами 
41
Davlat statistika qo’mitasi ma’lumotlari asosida tuzilgan 

---

инвестицияларнинг 34,4%и саноатга, 4,3%и қишлоқ хўжалигига ва 33,2%и 
хизматлар соҳасига йўналтирилган. 
Тармоқларо 
иқтисодий 
ўсиш 
суръатларининг 
тафовути 
инвестициялардан олинадиган даромадларни қай тариқа фарқланишини 
кўриб чиқамиз: 
Қишлоқ хўжалигининг ривожланишида инвеститсийлардан кўра 
давлатнинг молиявий ѐрдами кўпроқ аҳамиятлироқдир. Таркибий 
ўзгаришларда эса саноат ва хизматлар соҳасининг мамлакат ЯИМда улушуни 
ортиши табиий равишда қишлоқ хўжалигининг мамлакат ЯИМдаги улушини 
қисқаришига олиб келади. Шу сабабдан саноат ва хизматлар тармоғини 
таққослаш мақсадга мувофиқдир. Функдиямизга кўра хизматлар тармоғида 
киритилган 1$ инвеститсия шу тармоққа 1,145$ даромад келтиради: 
F(114,5%)=1$×114,5%=1,145$ 
Шунга мос равишда саноат тармоғига киритилган 1$ лик инвеститсия 
тармоққа қанча даромад келтиришини ҳисоблаймиз: 
F(107,9%)=1$×107,9%=1,079$ 
Демак хизматлар соҳасига киритилган ҳар 1$ лик инвеститсия саноат 
соҳасига киритилган 1$ лик инвеститсияга нисбатан 0,066$ (6,6 cент) кўп 
даромад келтиради. Ортиқча киритилган 1$ лик инвеститсия эса хизматлар 
соҳасининг саноатга нисбатан инвеститсиялардан олган даромадини 1,145$ 
га оширади. Статистик маълумотларга таянадиган бўлсак 2010 – 2012 
йилларда саноат ва хизматлар тармоғига киритилаѐтган инвеститсия 
ҳажмлари орасидаги тафовут қисқариш тенденсиясига эга бўлган, фақатгина 
2013 йилга келиб бу фарқ бироз ўсган.