Ўзбекистон иқтисодчилари XIII форуми

 
 
 
 
 
1 
Манба: Ўзбекистон Республикаси Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги маълумотлари 

---

57 
2 - жадвал 
Иқтисодиётнинг норасмий секторида банд бўлганлар сони 
1
, минг киши 
 
2018 й.
2019 й.
2020й. 
2020й. 6 ой 
2021й. 6 ой 
Иш билан бандлар, жами 
13273,1 
13541,1 
13239,6 
553 
12736,6 
13512,3 
Мехнат ресурслари 
18829,6 
19007,8 
19142,3 
19084,6 
19299,6 
Иқтисодий фаол аҳоли 
14641,7 
14876,4 
14797,9 
916 
14680,6 
14985,3 
Ишсизлар 
1368,6 
1335,3 
1561,1 062 
1944,0 
1473,0 
Ишсизлик даражаси, фоиз 
9,3 
9,0 
10,5 
13,2 
9,8 
Иқисодиётнинг расмий секторида бандлар 
5403,0 
5712,1 
5732,4 
5581,1 
5833,8 
Иқтисодиётнинг норасмий секторида бандлар 
(меҳнат 
мигрантлари қўшилган ҳолда)
7764,6 
7829,0 
7507,1 
7155,5 
7678,4 
Норасмий секторда бандларнинг жами бандлардаги 
улуши 
(меҳнат мигрантлари қўшилган ҳолда)
58,5 
57,8 
56,7 
56,2 
56,8 
Манба:
Ўзбекистон Республикаси Давлат статистика қўмитаси ва
Бандлик ва меҳнат 
муносабатлари вазирлиги маълумотлари
Хусусан, сўнгги йилларда: Солиқ кодексининг янги таҳририни қабул қилиниши натижасида 
солиқ юки сезиларли даражада камайди, норасмий ишчиларнинг ижтимоий суғурта тизимида 
ихтиёрий иштирокини рағбатлантириш чоралари кўрилди. Бундан ташқари, Ўзбекистон 
Республикаси Президентининг 2020 йил 8 июндаги «Тадбиркорлик фаолияти ва ўзини ўзи банд 
қилишни давлат томонидан тартибга солишни соддалаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги қарори 
билан соҳада янги тартиблар жорий этилди. Жумладан, 1 июлдан ўзини ўзи банд қилган шахслар 
шуғулланиши мумкин бўлган фаолият (ишлар, хизматлар) турлари рўйхати кенгайтирилди. Мазкур 
фаолият (хизматлар, ишлар) турлари фақатгина 24 та эди. Ҳозирда уларнинг сони 67 тани ташкил 
этади. Бу эса, норасмий секторда банд бўлганлар сонини янада камайтиришга хизмат қилади. 
Иқтисодиётда норасмий секторни қисқартириш бўйича қабул қилинган чора-тадбирлар 
натижаларига кўра, норасмий иш билан бандлик сектори 2030 йилда иш билан банд аҳоли умумий 
сонининг 30 фоизини ташкил этиши кутилмоқда. 
Бундан ташқари, рақамли иқтисодиётга ўтиш даврида норасмий меҳнат билан бандлик 
ҳолатини таҳлил қилиш қуйидаги хулосаларни чиқариш ва умумлаштиришга имкон беради: 
1.
Рақамли иқтисодиётга ўтиш глобал жараён бўлиб, унда ривожланган ва айниқса, 
ривожланаётган мамлакатлар учун норасмийликни камайтиришга қаратилган институционал 
муҳитнинг кенгайишига олиб келиши билан боғлиқ ўзгаришларни; 
2.
Рақамли иқтисодиёт ва электрон хукумат доирасида молиявий- хўжалик фаолиятда ҳисобот 
юритиш, солиқ тўлаш, аҳолига хизмат кўрсатиш сервисини яхшилаш, шу жумладан, таълим, 
соғлиқни сақлаш ва бошқа давлат хизматларини кўрсатиш тартиботларини оптималлаштириш 
ва тартибга солиш; 
3.
Замонавий иқтисодиёт учун зарур бўлган рақамли билимларнинг даражасини ошириш, 
жисмоний ва юридик шахсларга онлайн хизмат кўрсатиш ҳамда давлат органлари ва 
ташкилотларида ижро интизомининг ягона идоралараро электрон тизимини жорий этишга олиб 
келади. 
4.
Рақамли иқтисодиётга ўтиш меҳнат бозорида иш берувчи ва ходимларнинг электрон 
платформадаги муносабатларини олиб бориш, қулай бизнес юритишнинг институционал 
муҳитининг яратилиши эса иқтисодиётнинг ва аҳолининг расмий меҳнат билан бандлигини 
оширишга олиб келади.