Ўзбекистон иқтисодчилари XIII форуми

Асосий қисм. 
2017-2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта 
устувор йўналишлари бўйича ҳаракатлар стратегияси”да макроиқтисодий барқарорликни янада 
мустаҳкамлаш ва ислоҳотларни давом эттириш мақсадида кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик 
ривожини рағбатлантириш, солиқ юкини камайтириш, солиққа тортиш тизимини янада 
соддалаштириш, солиқ маъмуриятчилигини такомиллаштириш ва солиқ йиғилувчанлигини ошириш 
каби вазифаларнинг бажарилиши айниқса пандемия даврида долзарб эканини яққол кўрсатди. 
Мамлакатимизда Коронавирус пандемияси даврида тадбиркорлик субъектларини қўллаб-
қувватлаш учун солиқ имтиёзлари Президентнинг 4 та фармонида ўз аксини топди (19.03.2020 
йилдаги ПФ-5969-сонли, 3.04.2020 йилдаги ПФ-5978-сонли, 27.04.2020 йилдаги ПФ-5986-сонли, 
18.05.2020 йилдаги ПФ-5996-сонли) [1,4,5]. 

---

252 
Карантин туфайли берилган имтиёзлар натижасида хўжалик субъектларида қоладиган 
маблағлар уларнинг хўжалик фаолиятини барқарорлигини сақлаб туришга, иқтисодий 
қийинчиликлардан талофатсиз ўтишга ҳамда айниқса ишчи-хизматчиларига иш ҳақларини ўз вақтида 
беришига замин яратади. Маҳаллий ҳокимият ҳамда солиқ идораларининг қарорлари асосида 
тадбиркорлик субъектларининг 11,5 млрд.сўмлик солиқларини тўлаш муддатлари ўзгартирилди. 
2021 йилнинг 19 апрелигача маҳаллий давлат ҳокимияти ва солиқ хизмати органларининг 
қарорлари асосида тадбиркорлик субъектларининг солиқларини тўлаш муддатлари кечиктирилди.
Бундан ташқари, яна 690,2 млрд.сўм миқдоридаги солиқларни тўлаш муддатини ўзгартириш 
юзасидан мурожаатларнинг кўриб чиқилаётгани ҳам тадбиркорлик фаолиятини пандемия даврида 
ҳам ривожлантирилаётганининг кафолатидир. 
Шунингдек, 2021 йил 1 январга қадар тадбиркорлик субъектларининг фаолиятини солиқ 
аудитидан (текшируви) ўтказиш тўхтатилди. 
Кичик корхона ва якка тартибдаги тадбиркор (ЯТТ)ларга айланмадан олинадиган солиқ, мол-
мулк солиғи, ер солиғи, сув ресурсларидан фойдаланганлик учун солиқни 2020 йилнинг 1 октябрига 
қадар фоизсиз, бўлиб-бўлиб тўлаш ҳуқуқи берилди.
Тармоқ ва соҳалар бўйича олганда, 2020 йилда тўлаш муддати кечиктирилган солиқларнинг 
энг катта қисми ишлаб чиқариш, транспорт ва қурилиш соҳасига тўғри келди. Солиқ Кодексининг 
100- ва 101-моддалари [7] бўйича ишлаб чиқариш тармоқлари орасида ишлоқ хўжалиги 
маҳсулотларини ишлаб чиқариш, балиқ овлаш ва балиқ маҳсулотларини ишлаб чиқариш, қурилиш 
материалларини ишлаб чиқариш, пишлоқ ва сут маҳсулотларини ишлаб чиқариш, пиво ва вино 
маҳсулотларини ишлаб чиқариш, пахта тозалаш саноати, ўғитлар ва азотли бирикмалар ишлаб 
чиқариш корхоналарига солиқларни кечиктириб тўлаш имкони берилди[8] (1-расм).