Ўзбекистон иқтисодчилари XIII форуми

6. Ғамхўр ва мослашувчан бошқариш тизимининг мавжудлиги.
Ўрганишлардан шу нарса аниқ бўлмоқдаки, Ўзбекистонда эркин иқтисодий зоналар бошқарув 
тизимини қуйидаги уч гуруҳга бўлиш мумкин экан: 
-
эркин иқтисодий зоналар дирекцияси; 
-
вилоятлар даражасидаги маъмурий кенгашлар; 
-
республика даражасидаги бош вазир бошчилигидаги эркин иқтисодий зоналар ва 
кичик саноат зоналари маъмурий кенгашлари фаолиятини мувофиқлаштириш бўйича Республика 
кенгаши. 
Таҳлиллар. 
Кузатишлар шуни кўрсатиб турибдики, эркин иқтисодий зоналарда иштирокчи 
мақомини олиш ҳалиям мураккаб процедуралигича қолиб кетмоқда. Фикримизни 2018 йилнинг 
сентябрь ва октябрь ойлари давомида “Тараққиёт стратегияси” маркази Швейцариянинг 
“PeaceNexus” жамғармаси мутахассислари билан ҳамкорликда Ўзбекистондаги эркин иқтисодий 
зоналар фаолиятини янада ривожлантиришга қаратилган “Навоий” ва “Ангрен” эркин иқтисодий 
зоналарида ўтказилган тадқиқот натижалари ҳам исботлайди. Мутахассисларнинг аниқлашларича, 
эркин иқтисодий зоналар бошқарув органларида қуйидаги муаммолар мавжуд
2
: 
Биринчидан, эркин иқтисодий зона маъмуриятлари потенциал инвесторларга ер, бино ва 
иншоотларни ажратиш ваколатига эга эмас. Ер участкалари, бино ва иншоотларни ажратиш ҳақидаги 
қарорлар маъмурий кенгашлар томонидан қабул қилинади ва кўпинча бир неча ойларга чўзилади; 
Иккинчидан, 
маъмуриятларнинг 
инвесторларни 
муҳандислик-коммуникация 
инфратузилмаларига (электр, газ, совуқ сув, канализация) улаш бўйича ваколатлари чекланган. 
Аксарият ҳолларда эркин иқтисодий зоналар муҳандислик-коммуникация инфратузилмаси ташкил 
қилинмасдан туриб очилади; 
Учинчидан, ҳужжатлар йиғиш ва бизнес-режаларни ишлаб чиқиш бўйича талаблар ўта 
мураккаб ҳамда инвестиция лойиҳаларига рухсат бериш бўйича маъмурий ва республика 
кенгашларининг қарорлари ортиқча равишда бюрократлашган; 
Тўртинчидан, инвесторлар билан ишлаш бўйича “ягона ойна” тизими яратилмаган – 
инвесторлар ҳар бир қарор бўйича югуриб юришга ва давлат органларининг қарорларини ойлаб 
кутишга мажбур бўлишади; 
Бешинчидан, маъмурий кенгашлар таркибига “Ўзбекэнерго”, “Ўзбекнефтегаз”, Уй-жой 
коммунал хизмат вазирлиги, Ўзбекистон Республикаси Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш 
давлат қўмитасининг ҳудудий вакиллари киритилмаган; 
1
 http://www.doingbusiness.org/content/dam/doingBusiness/country/u/uzbekistan/UZB.pdf 
2
 https://strategy.uz/index.php.news=249&lang=uz 

---

169 
Олтинчидан, маъмурий кенгаш вазирлик ва республика бўйсунувидаги идоралар балансидаги 
ер, бино ва иншоотлар бўйича қарор чиқара олмайди.