Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия институти

7.1. Hujumda qo’llaniladigan yakka taktik harakatlarga o’rgatish


To’p uzatish. Tayyorlov mashqlari:
1. Ko’rsatmaga (signalga) binoan: harakatlanish vaqtida turli usullarda tezlanishlar: tezlanishlar davomida turli usulda (sakrab, xatlab, sirpanib va hakoza)to’xtash; harkatlanish turini o’zgartirish; harakatlanish va tezlanish yo’nalishini o’zgartirish; harkatlanish tezligini o’zgartirish.
2. SHu mashqlar (harakatlanish va tezlanishlar)ni turli usullarda to’ldirma to’pni ilib olish va otish (uzatish) bilan bajarish; ko’rsatma (signal) bo’yicha to’p uzatish yo’nalishini tanlash.
3. To’ldirma to’pni o’z ustiga tashlab, o’z sheriklari harakatlarini kuzatish; sheriklarini hatti-harakatiga qarab, to’pni o’z ustiga yoki sherigiga tashlash balandligini, yo’nalishini va tezligini o’zgartirish; bo’sh joyga yoki kutilmaganda sherigiga to’pni tashlash.
YOndashtiruvchi mashqlar. SHug’ullanuvchilar tayyorlov mashqlarini mukammal o’zlashtirganlaridan so’ng yuqorida qayd etilgan mashqlarga maxsus ko’rsatma (signal) yoki turli vaziyatlarga nisbatan harakatlanish turini tanlash elementlari kiritiladi. Bunday mashqlar qo’llashda “oddiydan murakkabga” printsipida ijro etilishi lozim.
1. Turli usullarda harakatlanish vaqtida quyidagi elementlarni taqlid qilish: ko’rsatma (signal) bo’yicha “ikkinchi” to’pni uzatish – bu mashq maydonda joylashgan holda va sakrab ijro etiladi: pastdan to’p qabul qilish, zarba berish.
2. Harakatlanishdan so’ng osilgan to’pni uzatish: yuqoriga-oldinga, o’z ustiga, orqaga uzatish yo’nalishini tanlash signalga asosan amalga oshiriladi.
3. Berilgan signalga binoan to’pni o’z ustiga tashlab, uni yuqoriga oldinga yoki orqaga uzatish. Bu mashqlar tayanch xolatda va sakrab ijro etiladi.
Texnikaga oid mashqlar. Asosiy vazifa – “ikkinchi” uzatish usulining mukammalligi va sifatini oshirishdan iborat.
1. To’pni tayanch xolatda, sakrab, turli balandlik va oraliqdan, to’r oldida va maydon ortidan, to’pga nisbatan yuzi va orqa tomon bilan turgan xolatlarda uzatish.
2. Juftlikda o’z utiga to’p uzatish va sherigi hatti-harakatiga qarab, to’pni balandligi yoki yo’nalishini o’zgartirish.
3. To’pni devorga chizilgan nishonga aniq uzatish va tabloda ko’rsatilgan raqamlarni ilg’ab olish.
4. 3 va 2 zonalar oralig’ida joylashib, to’pni 3,4,2 zonalarga uzatish. Bu mashqlar ma’lum signallarga mos bajariladi.
YUqorida qayd etilgan mashqlarni nazariy bilimlar bilan birga o’zlashtirish to’p uzatishda individual taktik harakatlarni muukammal egallash imkoniyatini yaratadi.