Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия институти

O’quv amaliyoti  bo’yicha  mashg’ulotlarni  tashkillashtirish  va  
o’tkazish  uslubiyoti 
 
 
 
Saf  mashqlari  dasturining  to’la  hajmida  o’rganish  va  ularni  qoniqarli 
darajada  o’tkazish  ko’nikma  va  qobiliyatlarini  shakllantirish  uchun 
umumiy  bosqich  bo’yicha  shug’ullanuvchilar  uchun  mazkur  turdagi 
mashqlarni  har  bir  amaliy  mashg’ulotda  bajarish  sharti  bilan,  bir  o’quv  yili 
yetarli  bo’ladi.  Bunda  bitta  mashg’ulotga  saf  mashqlarini  o’rganish  va 
ularni  o’tkazish  bo’yicha  o’quv  amaliyotini  kiritishga  zarurat  yo’q.  Bunday 
turdagi  mashg’ulotlar  navbatlanishi  (1:1)  qo’yilgan  vazifalarni  yechilishini 
to’la  ta’minlaydi.  O’quv  amaliyotini  tashkillashtirish  va  o’tkazish 
uslubiyotini  ayrim  хususiyatlariga  bog’liq  ravishda,  materialini  va  o’quv 
amaliyotini 
o’rganishni  2:2  nisbatda  navbatlash  (ketma-ket  ikki 
mashg’ulotni  materialini  o’rganishga  va  yana  ikki  mashg’ulotni  o’quv 
amaliyotiga  bag’ishlash)  o’rinli bo’ladi. 
O’quv  amaliyoti  bo’yicha  mashg’ulotlar  zichligini  oshirish  va  alohida 
ko’nikmalarni  shakllantirishni  oqilona  izchilligini  ta’minlash  uchun  1-5  va 
9-mavzularni  takrorlash  kerak.  Bunda,  birinchi  mashg’ulotda  har  bir  mavzu 
bo’yicha  juftlikda  (bir-biri  bilan)  mashq  qilishi  kerak.  Ikkinchi 
mashg’ulotda  esa  amaliyotchi  talaba  o’quv  bo’limi  bilan  mashg’ulot 

---

 
46 
 
o’tkazishi  lozim.  Har  ikkinchi  mashg’ulot  oхirida  talabalardan  biriga  butun 
guruh bilan mashg’ulot  o’tkazishni  topshirish mumkin. 
Mavzuni  o’rganishda,  eng  avvalo,  talabalarni  to’g’ri  qaddi-qomatli 
bo’lishga,  buyruqlarni  aniq  berishga  va  to’g’ri  sanashga  o’rgatish  kerak. 
Keyingi 
mashg’ulotda 
mavzuni 
takrorlashda 
talabalar 
o’quvchilar 
tomonidan  o’zlarining  barcha  buyruqlari  va  farmoyishlarni  to’g’ri 
bajarilishini  ta’minlay  olishlari  hamda  zaruriy  intizom  va  tartibni  saqlashni 
bilishlari kerak. 
Mavzuni  takrorlash,  tabiyki,  birmuncha  ko’proq  vaqtni  egallaydi 
(topshiriqni  o’quv  guruhidagi  har  bir  talaba  bajarishi  lozim).  Shuning 
uchun,  o’quv  amaliyotiga  juda  ko’p  vaqt  sarflamaslik  maqsadida  (10  min. 
oshmagan),  har  gal  o’quv  bo’limlarining  miqdoriy  tarkibini  tenglashtirish 
va  talabalar  unutgan  buyruqni  eslashi  uchun  yuzaga  keluvchi  tanaffuslarni 
minimumgacha  qisqartirish  (buyruqni  aytib  berish)  kerak.   
6-8  mavzular  bo’yicha  amaliyotni  faqat  o’quv  bo’limi  bilan  o’tkazish 
lozim.  Shunga  qaramasdan,  yuqorida  sanab  o’tilgan  mavzularni  takrorlash 
ham kerak. 
O’quv  amaliyotini  o’tkazishda  o’qituvchi  talabalar  yo’l  qo’ygan 
хatolarni  topshiriq  bajarilgandan  keyin  emas,  balki  uni  bajarish  davomida 
tuzatishi  maqsadga  muvofiqdir.  O’qituvchi  amaliyotchini  muvoffaqiyatli 
harakatlarini  qayd  qilishi va asoslangan  tarzda  baholashi  kerak.