Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия институти спорт гимнастика машғулотининг

3.2.4. Умумий жисмоний тайёргарлик дарслари
УЖТ дарслари машғулотнинг ў тиш ва тайёргарлик даврларида организмни соғломлаштириш, чиниқтириш, умумий ишчанлик қобилияти даражасини кўтариш мақсадида ў тказилади. УЖТ дарсларида ҳал этиладиган муҳим вазифалардан бири гимнастикачиларнинг ГТО мажмуаси ме`ёрларига тайёрланиши ҳамда топшириши саналади. УЖТнинг гимастикачилар учун энг кучли та`сир кў рсатувчи воситалари: енгил атлетикача Югуриш (100-400 м, кросс масофалари), чанғи (масофани юриб ў тиш), сузиш (ГТО комплекси масофалари). Соддалаштирилган қоидалар асосидаги спорт ўйинларидан (футбол, баскетбол) эҳтиёткорлик билан фойдаланиш жароҳатлар, айниқса, оёқнинг тў пиқ-кафт ва қў лнинг билак-кафт бў ғимлари шикастланишларининг олдини олади.
УЖТ дарсларининг турлича муддат давом этиши уларнинг мазмуни ҳамда вазифалари билан боғлиқ. Югуриш машқлари киритилган шиддатли машғулотлар камроқ давом этади (30-60 дақ.). Масофа бў йлаб чанғида сайр қилиш ва юришни 2-3 соат давом эттириш мумкин. УЖТ дарслари машғулотларнинг бошқа типлари билан уйғунликда «соат капгири» тамойилига қура режалаштирилади. Машғулотнинг тайёргарлик даврида УЖТ вазифаларини ҳал қилиш учун бир ҳафталик микроциклларда бошқа дарслар билан уйғунликда бир-икки бор шундай дарс ў тказиш етарлидир. Кўпинча бу дарслар қў лланиладиган воситаларининг анча Ўзига хослиги билан боғлиқ равишда бир томонга ёшналтирилган бўлади. Бироқ мажмуали дарслар ҳам мустасно эмас, улар таркибида йюгуриш, ў йинлар, сузиш ва ҳ.к. мавжуд. Асосан, УЖТ машқларини ў тказиш қоидалари ҳамда усулияти мазкур спорт турларида қабул қилинган қоида ва усулларга мувофиқ бў лиши керак. Бу югуриш, сузиш, чанғида ҳаракатланиш техникасига ҳам умуман, дарсларнинг усулиятига ҳам тегишли. Айни вақтда ушбу машқларни спорт гимнастикаси хусусиятларига яқинлаштирган ҳолда шаклан Ўз гартиришга ҳам ёшл қў йилади (масалан, сузишда, чанғи учаётганда таёқлар билан итарилиш чоғида қў лларнинг олиб келувчи ҳаракатларига э`тибор бериш). УЖТнинг энг кўп тавсия этиладиган шакли – гуруҳли машғулот: у шуғулланувчиларнинг рақобати ва Юқори ҳиссий кў таринкилигини та`минлайди.