Ўзбекистон алоқА, ахборотлаштириш ва телекоммуникация технологиялари давлат қЎмитаси

1-жадвал 
 
Олий ва ўрта махсус таълим тизимида лойиҳалар услуби 
Ташкилий 
шакллар 
Фалоият турлари 
Маъруза 
Муаммоли 
вазият ташкил 
этиш 
Аниқланган 
муаммо уни ҳал 
этиш 
усуллари 
бўйича ақлий 
ҳужум
Муҳокама. 
Фаразни 
аниқ 
ифодалаш. 
Тадқиқод 
топшириқларини 
гуруҳ 
бўйича 
тақсимлаш 
Лойиҳавий 
фаолиятни 
режалаштириш. 
Тадқиқот 
вазифаларини 
гуруҳ 
ичида 
тақсимлаш 
Семинар 
машғулотлари 
Кичик 
гуруҳларда 
ҳамкорликда 
қарама-қарши 
фикрлар 
муҳокамаси 
Эвристик суҳбат Баҳс-мунозара 
Ишчан ўйинлар. 
Тақдимот. 
Лаборатория, 
амалий 
машғулотлар
Назарий 
олинган 
билимларни 
амалда қўллаш 
Чизмалар, 
техник 
топшириқ, 
лойиҳа 
сметасини 
ишлаб чиқиш 
Маҳсулотнинг 
реал намунасини 
яратиш 
- 
Лойиҳа 
ҳимояси
Биргаликдаги 
тадқиқотларда 
олинган 
натижалар 
тақдимоти 
Далиллаштириш, 
асослаш 
Тақриз 
олиш, 
муҳокама 
ва 
баҳс 
Рефлексия 
(ўз-
ўзини баҳолаш). 
Гуруҳнинг 
лойиҳавий 
фаолиятини 
ташқи баҳолаш. 
Курс ишлари 
Бажариладиган 
лойиҳа 
доирасида 
олинган 
назарий 
билимларни 
таҳлил 
қилиш 
ва 
умумлаштириш, 
уни баҳолаш 
Ўтказилган 
тадқиқотлар 
ва 
тажриба 
иши 
натижалари 
баёни 
Олинган 
натижаларни 
баҳолаш, реал 
амалиётда 
уни 
тадбиқ 
этиш 
имкониятлари 
Рефлексия: 
қабул қилинган 
қарорни 
баҳолаш 
(ўз-
ўзини баҳолаш) , 
оқибатларини 
олдиндан 
кўра 
билиш.

---

36
IV. ЛОЙИҲАВИЙ ФАОЛИЯТНИ ТАШКИЛ ЭТИШ 
 
4.1. Лойиҳавий фаолиятни ташкил этиш принциплари 
Юқорида таъкидланганидек лойиҳалар услуби бошқа билим 
соҳаси ва бошқа фаолиятга ҳам таалуқли компетентликни ҳам 
шаклланишига имконият яратади. Ушбу компетентлик қайси фан 
соҳасига тегишли эканлиги муҳим ҳисобланмайди. Муҳими талаба 
ундан ўзининг билиш жараёнида, келажакдаги касбий фаолиятида 
ва умуман ўз ҳаётида фойдаланишга тайёр бўлишидадир. 
Асосийси, бу ерда ўқиш ва билишнинг умумий йўналиши «Мен
…….. (фан) тўғрисида биламан» ибораси «Мен қандай ҳаракат 
………. қилишни, яъни фаолият усулларини биламан» деб 
алмашиши зарур. 
Савол туғилади:
лойиҳалар услуби шундай мажмуали ва турли 
муаммоли усулларни тадбиқ этиш имконини берса, бутун ўқув 
жараёнини ушбу услуб асосида ташкил этиш мумкинми? 
Таъкидлаш лозимки, услуб деганда биз кўзланган дидактик 
мақсадга эриши усулларини тушунамиз. Лойиҳалар услуби бир 
томондан муаммо ва унинг ривожланишини, иккинчи томондан 
муаммо ечими бўйича аниқ маҳсулот мисолида қарор қабул қилиш, 
уни амалга оширишни кўзда тутади.
Юқоридагиларга боғлиқ ҳолда лойиҳавий фаолиятни ташкил 
этиш ўқитувчидан қуйидаги тайёргарликларни талаб этади: 
1.
Лойиҳавий фаолият асосидаги муаммони аниқлаш. Лойиҳалар 
услубидан фойдаланишнинг энг асосий томони - талабага муаммо 
бошқа муаммоли услублардагидек тайёр ҳолда берилмайди, балки 
бир қанча усуллар, кўргазмали воситалар ёрдамида муаммонинг 
талаба томонидан мустақил таърифи ва муаммоли вазиятлар орқали 
уни ечиш фарази (гипотеза) шакллантирилади. 
«
Муаммоли вазият – муаммо – талаба учун муаммоли