Ӛзбекистан Республикасы жоқары ҳәм орта арнаўлы билим министрлиги Қарақалпақ мәмлекетлик университети

32.2 Ыссылық изоляциясы материалларыныӊ тийкарғы қәсийетлери 
32.2.1 Ыссылық-физикалық қәсийетлер 
Қурылыс материалларыныӊ ыссылық ӛткизиўшеӊлиги материал скелети, геўеклигине 
толған ҳаўа ҳәм ығаллылықтыӊ ыссылық ӛткизиўшеӊлиги функциясы есапланады. Материал 
скелети аморф затдан ибарат болса, кристалл дүзилистеги материалға салыстырғанда 
ыссылық ағымын кем ӛткизеди. Материал геўеклигинде ығаллылық жоқары болса, ыссылық 
ағымы тезлеседи. Соныӊ ушын материал геўеклигиниң қурғақ ҳаўаға толыўы мақсетке 
муўапық. Бул ҳалатда қурғақ ҳаўаның ыссылық ӛткизиўшеӊлик коэффициенти минимал 
болып, 0,023 Вт

(м
.0
С) қурайды. Материал геўеклиги суўға толық болса, ыссылық 
ӛткизиўшеӊлик ҳаўа менен толғанға салыстырғанда 25 мәрте жоқары болады (

w

0,58 
Вт

(м
.0
С). 
Қурылыс материалы геўеклигинде суўдыӊ музлаўы ыссылық ӛткизиўшеӊликти кескин 
асырады, себеби, муздың ыссылық ӛткизиўшеӊлиги 2,32 Вт

(м
.0
С) қурайды. Сол себепли 
қурылыс системасында ыссылық изоляциясы материалларын ығалланыўдан ҳәм музлаўдан 
сақлаў зәрүр. 
32.1-сҥўрет. Ыссылық изоляциясы материалларыныӊ орташа тығызлығы ҳәм ыссылық 
ӛткизиўшеӊлиги ортасындағы байланыс 
1-органикалық емес материаллар; 2-органикалық материаллар. 
Айрым қурылыс материалларынан (магнезиал байланыстырыўшылы отқа шыдамлы 
буйымлар, металлар) тысқары, кӛпшилик материалларда температура тәсиринде ыссылық 
ағымы тезлеседи. Усы ҳалат ыссылық агрегатлары ҳәм теплотрассаларды изоляциялаўда 
есапқа алынады ҳәм “Қурылыс ыссылық техникасы” ҚМҚ ға тийкарланып 
нормаластырылады. 
Ыссылық изоляциясы материалы орташа тығызлығы ҳәм ыссылық ӛткизиўшеӊлик 
коэффициенти ортасындағы байланыслылық 32.1-сүўретте берилген. 
Улыўма, ыссылық изоляциясы материаллары структурасы аморф 
моддали
скелетке, 
қурғақ ҳаўаға толған жуқа дийўаллы майда геўекликке ийе болыўы мақсетке муўапық.