Ӛзбекистан Республикасы жоқары ҳәм орта арнаўлы билим министрлиги Қарақалпақ мәмлекетлик университети

Полимер композициялар
тийкарындағы пол ушын мастикалар полиэфир, карбамид, 
эпоксид, ацетон-формалдегид ҳәм басқа смолалар тийкарында таярланады. 
Полиэфир смоласы мастикалары ақ реӊли сажа, шийша талшығы ҳәм қатырғыш қосып 
алынады. Полиэфирли мастикалар гигиена талапларын қанаатландырады, 
едирилишга
шыдамлы, беккем, соққылы күшлениўлерге шыдамлы, декоратив материал есапланады. Олар 
химиялық затлар тәсири 
кузатиладиган
бӛлмелер ҳәм санитария-техника бӛлмелери 
полларын қаплаўда ислетиледи. Басқа термореактив смолалар тийкарындағы мастикалар да 

---

182 
жәмийетлик ҳәм санаат имаратларында безеўли ҳәм түрли агрессив орталықларға шыдамлы 
поллар алыўда ислетиледи. 
27.4 Погонаж ҳәм санитария-техника буйымлары 
Погонаж буйымлар.
Погонаж буйымларға реӊли, узынына ӛлшенетуғын имаратларды 
безеўде ислетилетуғын плинтуслар, текше, балконлар ҳәм басқа тосықлар ушын тутқышлар, 
текше 
пиллапоялари
ушын 
устқуймалар
, босағалар, дийўалларды қаплаў ушын рейкалар, 
есик ҳәм терезе 
часпаклари
, герметиклер ҳәм тығызлайтуғын 
қистирмалар
ҳәм басқалар 
киреди. 
Погонаж буйымлар тийкарынан поливинилхлорид, полиэтилен, полистирол, 
полиметилметакрилат полимер композицияларынан экструзия усылында таярланады. Олар 
жетерли дәрежеде беккем, эластик, ыссылыққа ҳәм жаныўға шыдамлы, химиялық 
орталықларға шыдамлы болады ҳәм гигиена талапларын қанаатландырады. Погонаж 
буйымлардыӊ ӛлшемлери түрлише болыўы мүмкин. 
Плинтуслар ҳәм тутқышлар әдетде 12 м ли орамларда ислеп шығарылады. Плинтуслар 
узынлығы 1,2-3,5 м ли бӛлек ҳалда да таярланады. Погонаж буйымларды қәлеген профилли 
(кесе кесимли) етип ислеп шығарыў мүмкин. Олар ҳаўа райы ҳәм ығал тәсирине шыдамлы 
болыўы керек. Погонаж полимер буйымлар ағаш, тас ҳәм металлардан таярланған тап сондай 
материал орнын 
бемалол
баса алады, олардан арзанлығы ҳәм аӊсат монтажланыўы менен 
парқланады.