Ózbekistan respublikasí joqarí HÁm orta arnawlí bilimlendiriw ministrligi

Siyasiy pıtırańqılıq. XVI ásirde-aq Italiyanıń siyasiy krizisinen paydalanǵan Franciya hám Ispaniya bul jerde basqınshılıq urısların alıp bardı. Uzaq dawam etken (1494-1559) bul urıslar mámlekettiń siyasiy pıtırańqılıǵın hám ekonomikalıq krizisin jáne de kúsheyttirdi. 1559 jılǵı Kato-Kambreziya pitimi Italiyanıń siyasiy pıtırańkılıǵın xám Ispaniyaǵa ǵárezliligin bekkemledi. Qubla Italiya, Siciliya, Sardiniya, Milan gercogligi Ispaniya quramına kirdi. Veneciya, Savoyya gercogligi, P`emont hám Papa walayatınan tısqarı basqa Ital`yan mámleketleri de Ispaniyaǵa ǵárezliligin tán aldı. Bul dáwirde shet el basqınshılarına qarsı xalıq xáreketleri de toqtamadı. 1559 jılǵı Qubla Italiyada Kampanella tárepinen tayarlanǵan kóterilis áshkára etildi. 1647 jılǵı Palermoda Djuzeppe d'Alessi qozǵalanǵa basshılıq etip, bul jerde respublika dúziwge xáreket etti.

Evropanıń kúshli mámleketleri Italiya territoriyasın toqtawsız urıslar arenasına aylandırdı. 1701-1714 jılları Ispaniya taxtı ushın alıp barılǵan urıslar da usı Italiya territoriyasında bolıp ótti. 1714 jılǵı Rashtad tınıshlıq pitimi boyınsha Italiyanıń Ispaniyaǵa ǵárezli bolǵan jerleri tolıǵı menen Avstriya ıqtıyarına ótti. Túrkiya menen alıp barılǵan urıslar aqıbetinde kúshsizlenip qalǵan Veneciya 1718 jılı Jer Orta teńiziniń shıǵıs bólimindegi barlıq jerlerinen ayırıldı. Tek Savoyya óziniń qolay geografiyalıq jaylasıwı hám diplomatiyalıq sheberligi sebepli óz territoriyasın batısta Franciya esabına, Shıǵısta bolsa Milan mámleketi jerleri esabına keńeytiwge eristi. Qoldan jiberilgen jerlerdi kaytarıu maksetinde 1720 jılı Ispaniya baslaǵan urıs oǵan jeńis alıp kelmedi. Avstriya endi Siciliyanı da iyeledi, Savoyya mamleketi Sardiniya korolligi dep atalatuǵın boldı.

Pol`sha taxtı ushın 1733-1735 jılları alıp barılǵan urıs ta tiykarınan Italiya territoriyasında bolıp ótti. Urıs Vena tınıshlıq pitimi menen tamamlandı. Oǵan kóre Sardiniya korolligi jáne óz jerlerin keńeyttiriwge eristi, Sardiniya hám Neapolitan korolliginde bolsa avstriyalılar ornına jáne ispanlar keldi. 1740-1748 jılları Italiya bul saparı da jáne Avstriya taxtı ushın alıp barılǵan urısqa tartıldı. 1748 jılǵı Axen pitimi boyınsha Italiya qublada Ispaniyaǵa, arqada Avstriyaǵa ǵárezli bolǵan mayda mámleketler konglomeratınan ibarat bolıp qala berdi. 1755 jılı avstriyalılarǵa qarsı qozǵalan kótergen Korsikada 1769 jıldan francuzlar ornalasıp aldı.