Ózbekistan respublikasí joqarí HÁm orta arnawlí bilimlendiriw ministrligi

Evropada Reformaciyanıń tarqalıwı. Kalvinistlik shirkew. Reformaciyanıń pútkil Evropada tarqalıwı nátiyjesinde Angliya, Franciya, Daniya, Norvegiya, Niderlandiya, Shveycariyaǵa da kirip keldi. XVI ásirge kelip Shveycariya awqamına Bazel`, Shaffxawzen hám Appenceel` qosılıp, kantonlar sanı 13 ke jetti. Ásir aqırında mámleket xalqı 1 mln adamdı quradı. Shveycariya awqamı barqulla oraylıq hákimiyatqa, ulıwma pulǵa, armiyaǵa, bayraq hám mѳrge iye emes edi. Joqarı organi Tagzatcung (parlament) esaplanǵan, biraq kantonlar hukimetleri Tagzatcung qararların hámme wakıt orınlamǵan. Kantonlardıń ekonomikalıq kѳrsetkishleride bir qıylı bolmadı, Cyurix, Bazel` hám Bern kantonları basqalarınan rawajlanıw boyınsha bir qansha ilgerilep ketken edi.

Bunday shárayatta Shveycariya jáne bir protestantlıq táliymatı – kalvinizimniń watanı boldı. Táliymattıń tiykarshısı Jan Kalvin (1509-1564), negizi francuz bolıp, Pikardiyada sobor prokurorı shańaraǵında tuwılǵan. Ol Parijde hám Orleanda bilim aldı, Burjede universitettiń huqıq fakultetin tamamladı, gumanistlik sheńberlerge jaqınlıǵı bolıp, teologiyani tereń úyrendi. 1534-jıldan ol táǵdirin Reformaciya menen baylanıstırdı: diniy quwdalawdan dáslep Strasburgqa, keyin bolsa Bazelge qashtı, usı jerde 1536-jılı onıń teologiyaǵa baǵıshlaǵan tiykarǵı kitabı – Xristianlıqqa tiyislı úgitler basılıp shıqtı. Usı jılı ѳtip baratırıp bir kúnge Jenevada toqtadı hám Fareldiń másláhátine kѳre bul jerde ѳmiriniń aqırına shekem qalıp ketti. Bul jerde ol "Jeneva papası" laqabın aldı.