‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

olish hisoblanadi. Shirkat ishtirokchilarining birgalikdagi faoliyati
xarakteri uning foyda olish maqsadini ko‘zlashida namoyon bo‘ladi.
Demak, bunday faoliyat tadbirkorlik faoliyati bo‘lib hisoblanadi.
T. Kashanina shirkat faoliyatini «xo‘jalik» faoliyati ham deb ataydi1.
Fikrimizcha, bunda xo‘jalik shirkatlari to‘g‘risidagi qonunning 3-mod-
dasida «tadbirkorlik faoliyati» degan ibora aniqroq hisoblanadi. Xo‘jalik
shirkatlarining doktrinal (ilmiy) va legal (huquqiy) tushunchalari mav-
jud. Biroq bunda tub farqlar mavjud emas. Qonunga ko‘ra «muas-
sislarning (ishtirokchilarning) ulushlariga (hissalariga) bo‘lingan ustav
fondiga (ustav kapitaliga) ega bo‘lgan tijorat tashkiloti xo‘jalik shirkati
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

hisoblanadi, bunday shirkatda muassislar (ishtirokchilar) yoki ularning
ayrimlari shirkat nomidan tadbirkorlik faoliyatini yuritishda shaxsan
ishtirok etadilar. T. Kashanina shirkatga quyidagicha ta’rif beradi:
shirkat-bu ishtirokchilar shartnomasiga asoslangan korporatsiya bo‘lib,
bunda ishtirokchilar o ‘z moddiy vositalarini birlashtiradilar va o ‘z
shaxsiy sa’y-harakatlari bilan birgalikdagi faoliyatdan foyda (daromad)
olishga yordam beradilar1. Agarda ushbu ilmiy ta’rif va legal ta’riflarni
tahlil etsak, u holda qonunda berilgan ta’rif ancha mukammal ekan-
ligiga ishonch hosil qilamiz.
Qonunda berilgan ta’rifda shirkatlarning quyidagi belgilari yaqqol
o ‘z ifodasini topgan:
a) ustav fondi (ustav kapitali) ishtirokchilarning ulushlariga bo‘Iin-
ganligi;
b) shirkatning tijoratchi yuridik shaxs ekanligi;
v) ishtirokchilar shirkat nomidan tadbirkorlik faoliyatini yuritishda