‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

0 ‘ylang: 
T o‘ldiruvchilar faqat kesimga bog‘lanadimi?
Tayanch tushunchalar: 
mustaqil to ‘ldiruvchi, nomustaqil to ‘ldiruvchi, 
kelishikli to'ldiruvchi, ko'makchili to'ldiruvchi, vositali to‘ldimvchi, vositasiz 
to'ldiruvchi.
Quyidagi berilgan m aqolning m ag'zini chaqing, to'ldiruvchilarni 
aniqlang.
Soyning suvini bahor toshiradi,
Odam aqlini bitim oshiradi.
76-mashq. Mashqni ko‘chiring. TVldiruvchilarni topib, ularning
ifodalanishiga diqqat qiling. S o ‘ngra uning turini ayting.
MA’NAVIY BOYLIK
Qadriyat atamasi keng bo ‘lib, voqelikdagi hodisalarning ijtimoiy va 
m adaniy ahamiyatini ifodalash uchun ishlatiladi. U inson faoliyatidagi 
rang-barang narsalar, tabiat hodisalari, qadriy munosabatlar uchun manba 
sifatida namoyon bo‘lishi mumkin. Demak, u insonning kundalik hayotida, 
ongining shakllanishida muhim ahamiyatga egadir.
Qadriyatlar m azm uni xilma-xil turga bo'linib, turm ushning barcha 
tom onlarini qamrab olgan. Faylasuf olimlar qadriyatlarni xarakteriga ko'ra 
turlicha tasnif etadilar. Bir guruh olimlarning fikriga ko'ra, ular «hayot 
qadriyatlari» va «madaniyat qadriyatlari»dan iborat. Tkkinchi guruhdagilar 
esa madaniyatning a n ’anaviy bo'linishiga asoslanib, qadriyatlarni ham 
«moddiy» va «ma’naviy» tarzda tasnif etadilar. Uchinchi guruh olimlar qad- 
riyatlarni «moddiy» va «ma’naviy» va «ijtimoiy-siyosiy» turlarga ajratishadi.
Yoshlarning m a’naviy m adaniyatini shakllantirishda ikkinchi guruh 
tasniflga asoslanish maqsadga muvofiq, chunki hozirgi jamiyat talabiga 
javob beruvchi yoshlarda har ikkala guruhga xos qadriy sifatlar mujassam 
bo'lm og'i lozim. 
(I. Rahimov)
77-mashq. 0 ‘qing. Nomustaqil to'ldiruvchilarni aniqlab, ular ishtirok
etgan gaplarni daftaringizga ko‘chirib yozing.
1. 
Biz jurnalist deganda, faoliyati ham m a vaqt ham ko'zga tashlana- 
vermaydigan zahmatkash va kam tarin muharrirlar, noshirlar, zamonaviy
481

---

axborot vositalarining ishchi-xizmatchilarini ko‘z oldimizga keltiramiz.
2. Vatanimiz erishgan yutuqlarda, hayotimizda amalga oshiriJayotgan, faxr-u 
g ‘urur qilishga arziydigan o'zgarishlarda jurnalistlarning hissasi bor.
3. Bugun biz yangi hayot qurayotgan ekanmiz, hayotning o‘zi jamiyatimizda 
hanuz saqlanib kelayotgan ba’zi munosabatlarni tubdan o ‘zgartirishga da’vat 
etayotganini anglab olishimiz kerak. 4. Hayotimizda demokratik tushun- 
chalarni qaror toptirish uchun bel bog‘lagan insonlardan o ‘z burchini 
sidqidildan ado etishlari talab qilinadi. 5. M ehnat taqsimoti yuksak maqsad- 
larga erishishimiz yo'lida biz uchun har tom onlam a m a’qul bo'ladi.
(Gazetadan)