‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Esda saqlang. Predmetni boshqa bir nom berish bilan aniqlaydi-
W gan b o ‘lakka izohlovchi aniqlovchi deyiladi.
Masalan, 
akademik Habib Abdullayev, Jo'ra soatsoz, dutorchi qizlar
kabi.
fL. 
Esda saqlang. Izohlovchi bog'langan hokim bo'lak izohlanmish
W deyiladi. Izohlovchi va izohlanmish munosabati izohlovchili birikma
sanaladi.
Izohlovchi-izohlanmish munosabati sifatlovchi-sifatlanmish munosa- 
batiga o‘xshaydi, lekin ular qanday so‘zlar bilan ifodalanishi bilan farq 
qiladi. Sifatlovchi-sifatlanmish munosabatida sifatlovchi, asosan, 
sifat 
va 
sifatlashgan so 'zlard an ifodalanadi. 
S ifa t+ o t 
k o ‘rinishida b o ‘ladi. 
Solishtiring: 
qizil gul 
(sifatlovchi-sifatlanm ish); 
professor G ‘ozi Olim
Yunusov 
(izohlovchi-izohlanmish).
Izohlovchi taxallus va o'xshatish m a’nolarini bildirganda, izohlovchi 
bilan izohlanm ish o'rtasiga tire qo ‘yiladi. M asalan, 
Erk kuychisi —
Abdulhamid Cho ‘Ipon she ’rlarini sevib о ‘qiyman.
Hayotning poyonsiz ummoni ichra
Bor shunday g ‘ariblar — temirlar hissiz. 
(A. Oripov)
0 ‘ylang: Qaratqich bilan qaralmishning, sifatlovchi bilan sifatlanmish- 
ning, izohlovchi bilan izohlanmishning o‘xshash va farqli tomonlari bormi?
496

---

Tayanch tushunchalar: 
sifatlovchi, sifatlanmish, izohlovchi, izoh- 
lanmish, qaratqichli birikma, sifatlovchili birikma, izohlovchili birikma, 
qaratqich, qaralmish.
Quyidagi maqol asosida bahs yuriting. Qaratqich aniqlovchini toping.
О ‘t bilan о ‘ynashmoq tentakning ishi,
Yurt bilan о ‘ynashmoq ahmoqning ishi.
\