‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

438

---

22-mashq. Fe’llarni topib, ularning qaysi nisbat, mayl va zamonda
ekanligini aniqlang.
0
‘qituvchi:
— Rustamjon, bitta gap tuz va uni buyruq mayliga aylantir.
Rustamjon:
— Ot aravani tortmoqda.
0
‘qituvchi:
— Yaxshi. Endi uni buyruq mayliga aylantir.
Rustamjon:
— Chu!
0 ‘qituvchi bolalarga dedi: «Ikkita gap yozing va har birida beshtadan 
fe’l ishtirok etsin».
Erkinboy birinchi bo‘lib nihoyasiga yetkazdi. U o ‘rnidan turdi va ovozini 
chiqarib o ‘qidi: «Ona pishiradi, yig‘ishtiradi, tikadi, yuvadi va dazmollaydi. 
0
‘g‘li yeydi, ichadi, o ‘ynaydi, o ‘qiydi va uxlaydi».
23-mashq. Fe’lning vazifadosh shakllarini topib, ularni izohlang.
Topishmoqlar
Oyna emas jimirlar, 
Тек turolmas qimirlar.
(Suv)
Bahor, yoz, kuz qishlaydi. 
Qish paytida ishlaydi.
(Pechka)
Kundalik tarix o ‘zi, 
H ar yerda uning so‘zi.
( Gazeta)
Tikuvchimas, 
Bichuvchimas, 
Tgnasi ancha ekan.
(Tipratikan)
Ikki ajib qulog‘i bor: 
Biri tinglar, biri so'zlar.
(Telefon go ‘shagi)
Katta oppoq dasturxon 
Yer yuzini qoplagan.
(Qor)
Bir qushim bor jon zotini 
0
‘zi aytar o ‘z otini.
(Kakku)
Tunda ko‘rib cho‘g‘ deysan, 
Tongda ko‘rib yo‘q deysan.
439
(Yulduz)

---

Tanga-tanga to ‘pi bor,
Mittigina ko‘zi bor.
Yursa suvlar jimirlar,
Qamishlar ham qimirlar. 
(Baliq)
24-mashq. Fe’llarni topib, ularni izohlang.
CHUM OLI
G ‘ayrat kamarini beliga bog'lab,
0
‘zidan kattaroq cho‘pni ortmoqlab 
Manzilga tez yetmoq yolg‘iz xayoli —
So‘qm oq yo‘ldan borar 
Chumoli.
Atrofiga boqmas, ishlar uzzukun,
К о ‘piling xirmoniga qo‘shmoq uchun
don...
Yo‘q,
Odam ajdodi boim agan maymun,
Chum olidan tarqalgan inson.