‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

(K. Normatov)
80-mashq.
0 ‘qing. Quyidagi fikrlarni qayta hikoya qiling. M atndagi 
atam alarni toping.
EK O LO G IK M UAM M OLAR
Milliy xavfsizlikka qarshi yashirin tahdidlarni ko‘rib chiqar ekanmiz, 
ekologik xavfsizlik va atrof-m uhitni muhofaza qilish muammosi alohida 
e’tiborga molikdir. Uzoq yillar mobaynida eski m a’muriy-buyruqbozlik 
tuzum i sharoitida bu m uam mo bilan jiddiy shug'ullanilmagan. Tabiatni 
muhofaza qilish tadbirlariga arzimas darajada kam mablag
4 ajratilardi. 
0 ‘rm onlar o ‘ylam ay-netmay, vahshiylarcha kesib tashlanar edi. Yoqilg‘i 
va mineral-xomashyo zaxiralari real ehtiyoj bilan taqqoslanmagan holda 
juda ko‘p miqdorda qazib olinganidan ko‘pchilik qismi qayta ishlanmagan 
chiqitlar sifatida uyulib yotar edi. Tabiatni muhofaza qiluvchi eng oddiy 
tozalash inshootlariga ega b o ‘lmagan bahaybat sanoat korxonalari faol 
bunyod etildi. Natijada barcha zaharli va zararli sanoat chiqindilari ulkan 
havo kengliklarini, suv havzalarini, yer maydonlarini ifloslantiradigan 
b o ‘ldi. 
0 ‘z k o ‘lami jihatidan beqiyos darajada katta gidroenergetika 
loyihalarini ro‘yobga chiqarish, transport kommunikatsiyalarini (BAM, 
TurkSib kabi tem iryo‘llarni, avtom obil, neft-gaz m agistrallarini va 
irrigatsiya tarmoqlarmi) bunyod etish nafaqat tabiiy zaxiralarni qashshoq- 
lashtirdi, balki butun boshli aholi punktlarining yo‘q bo ‘lib ketishiga, 
ekologik muvozanat, iqlim, odamlarning hayot va faoliyat sharoitlarining 
buzilishiga ham olib keldi.
...Xalqaro tuzilmalarning zaxiralari, imkoniyatlari va investitsiyalarini 
ana shu m uam molarni hal qilishga jalb etish birinchi darajali vazifadir.
7.2. A T AM A SH UN O SLIK M UAM M O LARI
H ar qanday fan sohalarining rivojida shu fanga doir atam alarni izga 
solish katta ahamiyatga ega.
Istiqlolga erishgunga qadar o ‘zbek ilm iy-texnikaviy va boshqa 
sohalardagi atamalarning rivojiga e’tibor berilmadi. Natijada atamalarning
204

---

ko ‘pchiligi m s tilida qanday bo'lsa, shundayligicha olindi. M asalan,