‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

76-mashq.
Geograflya faniga oid atam alarni izohi bilan ко‘chi ring. 
N a m u n a : garmsel — issiq (quruq) shamol.
D urbin, vulqon, atlas, gerbariy, gipoteza, materiklar, kanal, kontur 
karta, magnit, mineral, meteorologiya, radiatsiya, toponim , ekvator, 
yupiter, qo‘ltiq, balans, biosfera.
77-m ashq.
«Amir T em ur davrida davlat boshqaruvida ayollar» 
mavzusida m atn tuzing. M atn ichida quyidagi atamalarni ham qo‘llang.
Saroy, m anbashunoslik, elchi, etnograf, sharqshu no s, m ohir 
siyosatchi, sulola, musiqachi, davlat, meros, tillaqosh, baldoq, chopon, 
qilich, kamar, muzey.
78-m ashq.
3 guruhga b o iin in g . Belgilangan qisqa m uddat ichida
1-qator ilm-fanga oid, 2-qator san’at va madaniyatga, 3-qator texnikaga 
oid atamalarni navbat bilan yozuv taxtasiga yozing. Qaysi guruh atamalarni 
ko‘p va to ‘g‘ri topa olsa, o ‘sha guruh g‘olib deb topiladi.
79-mashq.
Ko'chiring, berilgan m atndan atam alarni toping va uni 
alohida belgilang.
TARIX - HAQIQAT M EZO N I
Tarix — haqiqat m ezoni, jarchisi. U alday olmaydi, aldanmaydi 
ham . Tarixiy jarayonlarni yoshlarimiz, butun m am lakat ahli yangi ong 
hissi bilan qabul qilmoqda. Am ir Tem ur ham haqli ravishda ota yurti 
Shahrisabzda qurdirgan O qsaroy peshtoqiga «Q udratim izga shak- 
shubhangiz b o isa , biz qurdirgan binolarga boqing», deb yozdirib qo‘ygan 
edi. Bu buyuk sarkardalik, o ‘z kuch-qudrati, mustaqilligiga ishonch, 
qat’iyat ramzi edi. Demak, Turonzam in yoshlari, ahli om ma uchun ibrath 
iboralar bu! «Tuzuklar»da o ‘qiymiz: «Dilda e’tiqod butun b o isa , aslo 
naslimiz yo ‘qolmagay, tilimiz unutilmagay. E ’tiqod susaysa, til emas, 
im on ham unutilgay. H aqiqat — sihat-salom atlik, haqiqat — tartib, 
haqiqat — adolat demakdir. Kuch adolatdadir». Y oiboshchim iz yoshlar- 
ning yanada barkamol va so gio m , jism onan baquw at, m a’naviyati yetuk 
boiishiga alohida ahamiyat beradi. Bu borada bobomiz Amir Temurning
203

---

olib borgan m a’naviy-ma’rifiy ishlari ibratlidir. C hunonchi, Sohibqiron 
oila, nikoh, millat tozaligi va sofligiga katta e ’tibor bergan. C hunki 
mamlakatning istiqboli, kelajagi ham yoshlar, soglom insonlar qo‘lida 
bo'lishi tabiiy holdir. Millat, qavm-u qarindosh, urug‘-naslning tozaligi 
insoniy x islatlar — ongning shakllanishi, o ‘z V ataniga sad o q at, 
millatparvarlik, tenglik, do‘st-u hamkorlikni barpo qilishga bog'liq.