‘zbek ist n respublikasi

. Xalqaro kredit munosabatlari


Xalqaro kredit xalqaro iqtisodiy munosabatlar jarayonida valuta va tovar resurslarini qaytarishlik, muddatlilik hamda foiz to'lash shartlari asosida taqdim etilishi bilan bog'liq ssuda kapitalining harakatidir. Kreditorlar va qarz oluvchilar sifatida xususiy korxona (bank, firma)lar,

davlat tashkilotlari, hukumatlar, xalqaro hamda hududiy valuta-kredit va moliyaviy tashkilotlar maydonga chiqadi.

Xalqaro kredit kapitalistik ishlab chiqarish usulining dastlabki bosqichlarida vujudga kelgan va kapitalni dastlabki jam g'arishning richaglaridan biri edi. Ishlab chiqarishning milliy chegaralardan tashqariga chiqishi, xo'jalik aloqalari baynalmilallashuvining kuchayishi, kapitalning xalqaro jihatdan ijtimoiylashuvi, ishlab chiqarishning ixtisoslashuvi va kooperatsiyalashuvi hamda ilmiy-texnik inqilob uning rivojlanishining obyektiv asosi bo‘ldi.

Xalqaro kreditning manbalari bo'lib: korxonalardagi mablag'larning davriy aylanishi jarayonida vaqtincha bo ‘sh bo'lib qoladigan pul shaklidagi kapitalning bir qismi; banklar tomonidan yig’ib, jam la- nadigan davlat va xususiy sektorning pul jam g’armalari hisoblanadi.

Takror ishlab chiqarish jarayonining ayrim joylarida xalqaro kreditga obyektiv zarurat tug‘iladi. Ushbu zarurat: 1) mablag‘larning xo ‘jalikdagi doiraviy aylanishi bilan bog‘liq; 2) mahsulot ishlab chiqarish va uni sotishning xususiyatlari bilan bog‘liq; 3) tashqi iqtisodiy bitimlarning hajmi va muddatlaridagi farqlar bilan bog‘liq; 4) ishlab chiqarishni kengaytirishga moMjallangan yirik kapital q o ‘yilmalarini amalga oshirilish zarurati bilan bog'liq.