‘zbek ist n respublikasi

Ssuda kapitali manbasi va harakat qilish shakllari

Ssuda kapitali — bu faoliyat ko‘rsatuvchi kapital aylanishiga xizmat qiluvchi va foiz keltiruvchi ssudaga (qarzga) beriladigan pul kapitalidir. Ssuda kapitalining manbalari — bu sanoat va savdo kapitallari aylanishi jarayonida bo'sh qoladigan pul kapitalidir. Pul kapitalining

bo'shashi quyidagi omillarga asosan yuzaga keladi:

• 
  asosiy kapital oboroti (aylanishi)ning xarakteridan. Tovarlarni sotgandan so‘ng asosiy kapitalning eskirgan qismi amortizatsiya zaxirasi sifatida asosiy kapitalning yangilanish muddati kelgunga qadar yig'ilib turadi;
  
• 
  oborot (aylanma) kapitalning doirniy qismi aylanish xarakteridan. Tayyor tovarlarni sotish va xomashyo va materiallarni yangi tovarlar ishlab chiqarish maqsadida xarid qilish oralig‘ida m a’lum bir muddat o ‘tadi. Shuning uchun tayyor tovarlarni sotishdan tushgan pul tushumi vaqtinchalik bo‘sh pul kapitali sifatida bo‘sh bo‘lib qoladi;
  
• 
  tovarlarni sotish davri (vaqti) bilan shu haqini to ‘lash davri orasidagi vaqtinchalik uzilishning mavjudligi;
  
• 
  ishlab chiqarish hajmini kengaytirish talablari darajasida zarur bo‘lgan pul shaklidagi qo'shimcha qiymatni jamg‘arish (yig'ish) zarurati va boshqa holatlar.
  

Shunday qilib, vaqtinchalik pul kapitalining bo'shashi obyektiv zaruriyatdir. Biroq bunday holda bekor turadigan pullar doirniy harakatda bo‘ladigan kapital qiymati talabiga qarshi ishtirok etadi. Bunday qarama-qarshilik kreditlarni berish orqali hal qilinadi, ya’ni vaqtinchalik boMmaydigan pul kapitali qarzga beriladi.

2.