‘zbe risto n respublirasi 1 ay va ‘rta m axsus ta ’lim vazirligi

I 
I
t
—
H
’
' f 1
П;ИТ!1'Г;*
- 
r~ ~
f
1
1 —■
‘ 
r;
\*»t 
~r
У
U ,t~
.!.....
B o’lm achalar fibrillyatsiyasi

---

Sinus]i taxikardiya
8-rasm. Y urak ritm ining buzilishi
D avo tadbirlari
1. Vagotrop usullar: ko ‘z olmasini bosish, oyoqlarni qorin 
sohasiga yig‘ib, qorin ichki bosimini oshirish, o ‘ng tomonlama 
sinokarotid massaji, V al’sal’va sinamasi, yuzni sovitish kabi 
sayyor ncrvni rcflektor q o ‘z g ‘otish ayrim hollarda yaxshi yordam 
beradi.
Vena ichiga 0,1 mg/kg adenozin yuboriladi. Natija b o ‘lmasa, 
0,2 m g/kg miqdorda qayta kiritiladi.
2. P-adrenoblokatorlar (anaprilin 0,03 m g/kg) vena ichiga va 
arterial gipertenziyani nazarda tutgan holda koronar va periferik 
tom irlarni kengaytiruvchi ham da k al’siy kanalchalarini qamal 
qiluvchi 0,075 mg/kg verapamil (izoptin), izolanid yoki digoksin 
q o ‘llaniladi.
3 .V e n a ichiga 10 m inut davom ida lidokain yuborish (1-1,5 
mg/kg). 5-10 minutdan keyin kuchaytiruvchi dozada 2-4 m g/m in

---

tomchilab quyish. 10-15 minuldan so‘ng qo‘llovchi m iqdor yarim 
dozada yana qaytariladi.
Tebranuvchi aritmiva (Т.ЛЛ Yurak ritmi buzilishining bir 
shakli b o ‘lib, yurak bo ‘lmachalari mushaklarining tartibsiz lipillab 
qisqarishi. U lar faol revmokardit, idiopatik m iokardit, yuragida 
tug‘ma nuqsonlar (DMJP, DMPP, Ebshtcyn anomaliyasi) bo ‘lgan 
bolalarda kam roq kuzatiladi. B o ‘lmachalar qisqarishi minutiga 
300dan ortiq b o ‘lsada, qorinchalar qisqarishi 2-3 marta o z b o ‘ladi.
K lin ik k o ‘rinishi.
Yurak qisqarishining ritmiga m os ravishda 
T.A.rung taxi-, bradi-, norm oritm ik turlari farqlanadi. Taxiaritm ik 
turida um um iy behollik, yurak urishi tezlashgan, yurak sohasidagi 
og‘riq, uyqusizlik, ayniqsa p u l’s dcfitsiti kabi T.A. ga xos belgilar 
kuzatiladi. A uskul’tatsiyada yurak tonlari b o ‘g ‘iq, sistolik shovqin 
hamda diastolaning kamayishi va qorinchalarga q o n etarli 
tushmasligi natijasida har xil intervalda «chapaksimon» tonlar 
cshitiladi. EK G da R tishning pastligi yoki yo‘qligi qorinchalar 
kompleksi orasi har xilligi, k o ‘pincha b o ‘lmachalar tishlari ustiga 
yozilishdan ularning dcformatsiyasi ko ‘rinadi. Taxiaritm iya kichik 
qon aylanishi doirasida qon dimlanishini yuzaga keltirib, o ‘tkir 
yurak 
nuqsonining rivojlanishiga sabab 
bo ‘lishi 
mumkin. 
Bradiaritmik tebranuvchi aritm iya turida yurak qisqarishlari 
minutiga 80-90 dan oshmaydi, pu l’s defitsitligi oz EK G da R 
tishning y o ‘qolishi, QRS kompleksining qisqaligi 
va ular 
orasidagi intervalning har xilligi k o ‘rinadi.
Davo tadbirlari.
Taxiaritm iya turida yurak glikozidlari-dan 
digoksin yurak o ‘tkazuvchanligi tizimdan impul’slam i sekin 
o ‘tkazib, yaxshi natija beradi.
D igoksin kiritilishi sayyor nerv markaziga ta ’sir etib, uning 
tonusini oshiradi va atrioventrikulyar tugun qo‘zg‘aluvchanligi 
kamayadi, natijada katta m iqdordagi bo ‘lmachalar im p u l’slariga

---

javobi kamayadi. Asinxron qo‘zg‘alishlami bartaraf etishda 
elektrik dcfibrilyatsiyadan ham foydalanish mumkin.
• verapamil 
va 
P-adrenoblokatorlardan 
ayrim 
hollarda 
foydal aniladi.
• bradiaritmiyada 3-4 mg/kg xinidin, 1% atropin eritmasi 
q o ‘llanadi.