ZattíŃ DÚzilisi haqqínda dáslepki maǵLÍwmatlar mexanikalíq qubíLÍslar haqqínda dáslepki maǵLÍwmatlar denelerdiń teńsalmaqlíLÍǴÍ

 
=
 
m
 
·
 
g
formula arqalı esaplap tabıw múmkin.
g
 
=
 9,81
N
kg
ǵa teń bolǵan turaqlı shama.
1. Átirapqa qarap óz ara tásirlesetuǵın denelerge mısallar keltiriń.
2. Serpimlilik kúshlerinen qay jerlerde paydalanıw múmkin?
3. Súykeliw qay jerlerde paydalı, qay jerlerde zıyanlı?
Úyge tapsırma
Prujina, ilmekli sım, millimetrli qaǵazdan paydalanıp 
dinamometr jasań hám kitabıńız, dápterińiz, oqıw quralla-
rıńızdıń awırlıǵın ólsheń.

---

55
4­shınıǵıw
1. Oqıwshı tárezide ólshengende massası 32 kg shıqtı. Onıń awırlıǵı 
neshe N ǵa teń? (
Juwabı: 
314 N).
2. Dinamometrge júk ildirilgende onıń kórsetiwi 24,5 N ǵa teń 
boldı. Oǵan qanday massalı júk ildirilgen? (
Juwabı: 
2,5 kg).
3. Diyqan iyninde 50 kg geshir salınǵan qaptı kóterip tur. 
Diyqannıń massası 70 kg. Diyqan jerge qanday kúsh penen basadı? 
(
Juwabı: 
1176 N).
4. Bir deneniń massası ekinshisinen eki ese úlken. Olarǵa tásir 
etetuǵın awırlıq kúshlerin salıstırıń.
5. 480 mN kúshti N larda ańlatıń.
22-TEMA
LABORATORIYA JUMÍSÍ.
DINAMOMETR JÁRDEMINDE KÚSHLERDI ÓLSHEW
Kerekli ásbaplar
. Dinamometr, hár túrli massadaǵı deneler, rezina, 
ushında ilmegi bar tegis taxtasha, stol.
Jumıstı orınlaw.
1. Awırlıq kúshin ólshew. Dinamometrdi alıp shkalasın úyreniń. 
Dinamometrdiń ólshew shegarasın hám anıqlıq dárejesin jazıp alıń. 
Dinamometrdi shtativke bekitip, onıń ilmegine hár túrli massalı 
denelerdi ildiriń (24-súwretke qarań). Hár saparı dinamometr 
kórsetiwlerin jazıp alıń.
2. Súykeliw kúshin ólshew.