Zamonaviy ta‟lim tizimini rivojlantirish va unga qaratilgan kreativ g„oyalar, takliflar va yechimlar

 َو ِواَرَحْنا ِد ِجْسًَْنا َرْطَش
ِ َرْطَش ْىُكَْوُج ُو اوُّن َوَف ْىُتُُْك اَي ُثْيَح
―Yuzingni Masjidul Harom tomonga buring. Qayerda bo‗lsangiz ham, yerda 
yuzlaringizni u tomonga buringiz‖
106
, – deyiladi. Abul Barakot an-Nasafiy ushbu oyatni 
quyidagicha sharhlaydi: ―Oyatda خجعك – Ka‗ba so‗zi zikr qilinmagan, balki Masjidul 
Haromga yuzni burishga buyurilgan. Demak, aynan Ka‘baga emas, balki Masjidul Harom 
103
Abul Barakot an-Nasafiy. Madorik at-Tanzil va haqoiq at-ta’vil. Hayyatul-irosa, 1988. J. I. – B. 198-199. 
104 
Abdulaziz Mansur. Qur’oni karim. – T.: Sano-standart 2019. Baqara surasi, 229-oyat. 
105 
Hanafiy mazhabiga ko‘ra, ayolini taloq qo‘ymoqchi bo‘lgan kimsa, ayolining poklik paytlarida uch taloqni ajratib 
qo‘yadi. Bir poklik paytida ikki bor taloq qo‘yib bo‘lmaydi. 
106
Abdulaziz Mansur. Qur’oni karim. – T.: Sano-standart 2019. Baqara surasi, 144-oyat. 

---

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
674 
tomonga yuzlanish lozimdir‖
107
. Payg‗ambar alayhissalomning hadislariga ko‗ra, u kishi 
Madinaga kelib o‗n olti oy Baytul Maqdisga qarab namoz o‗qir edilar. So‗ng yuzini 
Ka‘baga qaratdilar
108
. Mufassir tafsirida aynan Ka‘bani o‗ziga emas balki o‗sha tomonga 
yuzlansa kifoya deb sanaydi. Hanafiy mazhabiga binoan, namozda aynan bo‗lmasa ham, 
o‗sha tomonga yuzlanib qolishning o‗zi yetarli namozi durust bo‗laveradi. Ammo 
shofiiylikda aynan Ka‘baning o‗ziga yuzlanish shart qilib olingan. 
An-Nasafiy bundan tashqari haj va unga oid hukmlarda ham hanafiy qarashlarini ilgari 
surgan. Jumladan, shofiiy va molikiy mazhablarida Safo va Marva tog‗larida sa‘y
109
qilish 
hajning farz amali deb hisoblanadi. Abul Barakot an-Nasafiy: