Zamonaviy ta‟lim tizimini rivojlantirish va unga qaratilgan kreativ g„oyalar, takliflar va yechimlar

parcha
va 
sharh.
Chap tomondagi «parcha» deb yozilgan qismga o‘quvchilar matn yuzasidan biror 
parcha yoki ularga qattiq ta‘sir qilgan narsa yoki ularni haqiqatda hayron qoldirgan timsol 
haqida yozishlari kerak. Ehtimol, bu ularga shaxsiy tajribalaridan nimanidir eslatgandir, 
balki ularni qiziqtirgan yoki o‘ylantirib qo‘ygandir. Balki ular bu fikrga, narsaga 
qo‘shilmaslar. Balki bu narsa o‘quvchi uchun yangilikdir, balki shu narsa mohiyatini 
tushunib yetmagandir. 

---

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
149 
Varaqning «sharh» deb yozilgan o‘ng tomoniga chap tomondagi tanlangan parcha 
(yoki parchalar) ga sharh yoziladi. Bunda nima uchun ushbu parchani tanlab olganligi, bu 
narsa uni nima haqida o‘ylashga majbur etganligi, shu munosabat bilan unda qanday fikrlar 
tug`ilganligi haqida sharh beriladi. Bu metod asosan boshlang‘ich ta‘lim 4 – sinf 
o‘quvchilari o‘rtasida o‘tkazilsa yaxshi samara beradi. 
Aqliy hujum (Breynstorming).
Aqliy hujum – g‘oyalarni generatsiya qilish usuli. Bu 
metodning mohiyati jamoa hamkorligi asosida muammoni yechish jarayonlarini vaqt 
bo‘yicha bir qancha bosqichlarga (g`oyalarni generatsiyalash, ularni tanqidiy va konstruktiv 
holatda ishlab chiqish) ajratishdan iborat. 
«Aqliy hujum»ning qoidalari: 

Fikr va g`oyalar hech qanday cheklanmagan holda iloji boricha qattiqroq aytilishi 
lozim; 

Bildirilgan fikr va g`oyalar takliflar berish to‘xtatilmaguncha muhokama qilinmaydi, 
baholanmaydi; 

Bildirilgan har qanday g`oya va fikrlar hisobga olinadi; 

Qancha ko‘p g`oya va fikrlar bildirilsa shuncha yaxshi; 

Fantastik, qo‘qqisdan miyada paydo bo‘lgan fikrlar ham muhim; 

Bildirilgan fikr yoki g`oyalar u yoki bu ishtirokchiniki, deb ajratilmaydi, ular 
muallifsizdir; 

Bildirilgan g`oya va fikrlarni to‘ldirish va yanada kengaytirish mumkin; 

Barcha aytilgan takliflar yozib boriladi; 

Takliflarni bildirish uchun vaqt aniq belgilanadi. 
Bu jarayonda fikr yoki g`oyalarning ma‘qulini tanlash alohida «tanqidchilar» yoki 
guruhning norasmiy liderlari tomonidan amalga oshiriladi.