Zamonaviy ta‟lim tizimini rivojlantirish va unga qaratilgan kreativ g„oyalar, takliflar va yechimlar

Annotatsiya:
 Ushbu maqolada har bir dars mashg‘uloti bo‘yicha tuzilgan texnologik 
kartaning ahamiyati, biologiya fanini o‘qitish jarayonida qo‘llash mumkin bo‘lgan ba‘zi bir 
qo‘llaniladigan metodlar hamda interfaol usullarning roli qanchalik katta ekanligi haqida 
so‘z boradi.
Kalit so‟zlar: 
dars mashg‘uloti, texnologik karta, biologiya fani, metodlar, interfaol 
usullar. 
 
O‘qituvchi tomonidan o‘zi o‘qiyotgan fanning har bir mavzusi, har bir dars 
mashg‘uloti bo‘yicha tuzilgan texnologik karta unga fani, predmetini yaxlit holda tasavvur 
etib yondashishga, tushunishiga, yaxlit o‘quv jarayonining boshlanishi, maqsadidan 
erishiladigan natijasiga ko‘ra bilim olishiga yordam beradi. Ayniqsa texnologik kartani 
o‘quvchi imkoniyati, ehtiyojidan kelib chiqqan holda tuzilishi uni shaxs sifatida ta‘limning 
markaziga olib chiqishga olib keladi. Bu esa o‘qitishning samaradorligini oshirishga imkon 
yaratadi. 
Biz quyida biologiya fanini o‘qitish jarayonida qo‘llash mumkin bo‘lgan ba‘zi bir 
qo‘llaniladigan metodlarga tavsifnoma berib, ba‘zilarini o‘tkazish tartibi to‘g‘risida metodik 
tavsiyanoma berib o‘tamiz: 

‖Tarmoqlar‖ metodi- o‘quvchini biologiya fani to‘g‘risida mantiqiy fikrlash, 
umumiy fikr doirasini kengaytirish, mustaqil ravishda adabiyotlardan foydalanishni 
o‘rgatishga qaratilgan. 

― 3x4‖ metodi- o‘quvchilarni erkin fikrlashi, keng doirada turli g‘oyalarni bera 
olishi, bilogiya dars jarayonida mavzular haqida yakka, kichik guruh holda tahlil etib, 
xulosa chiqara olishi, har bir boilogik terming ta‘rif bera olishiga qaratilgan. 
Shuni ham alohida ta‘kidlash kerkakki, interfaol usullar ham biologiya darslarini 
samarali olib borishda katta ahamiyatga ega. Bulardan ham ham ba‘zilarini ko‘rib chiqsak: 

 
Sinkveyn usuli
. Sinkveyn - fransuz tilida «5 qator» ma‘nosini bildiradi. Sinkveyn- 
ma‘lumotlarni sintezlash (bir butunga keltirish)ga yordam beradigan qofiyalanmagan she‘r 
bo‘lib, unda o‘rganilayotgan tushuncha(hodisa, voqea, mavzu) to‘g`risidagi axborot 
yig`ilgan holda, o‘quvchi so‘zi bilan turli variantlarda va turli nuqtai nazar orqali 
ifodalanadi. Sinkveyn tuzish- murakkab g`oya, sezgi va hissiyotlarni bir nechagina so‘zlar 
bilan ifodalash uchun muhim bo‘lgan malakadir. Sinkveyn tuzish jarayoni mavzuni 
yaxshiroq anglashga yordam beradi. 
Sinkveyn tuzish qoidalari: 

---