Zamonaviy avtomobillarning shina va disklariga txk

Diskli g'ildiraklar barcha еngil avtomobillarda va yuk avtomobillarining ko’pchiligida, disksiz g`ildiraklar yuk ko’taruvchanligi katta bo’lgan MAN, MAZ, KamAZ va boshqa avtomobillarda kеng qo`llaniladi.
Avtomobil g’ildiragi shinadan, to’g’indan va biriktirish elementlaridan iborat (disk, gupchak).
To’g’ri tanlangan g’ildirak diski- bu yo’lda xavfsiz harakatlanish, yonilg’ini kam sarflash, transmissiyaning xizmat muddatini oshirish va a’lo dizayn.

3-rasm. Qismlarga ajraladigan disklar.
Qismlarga ajraladigan disklar (3-rasm). Afzalligi: qismlarga ajratish, ta’mirlash va yaroqsiz qismini almashtirish mumkin. Xilma xil dizaynga ega, hamda monolitga nisbatan yaxshi ko’rinishga ega. Gupchakdan qizishni oldini olish uchun disk bilan gupchak orasiga qistirma yoki germetik qo’yish mumkin. Tashqi ko’rinishini yaxshilash uchun ba’zi elemetlarini bo’yash mumkin.
Kamchilligi: Konstruksiyasi murakkab va tannarxi qimmat.
Qismlarga ajralamaydigan disklarning konstruksiyasi, materiali va tayyorlanish usuliga ko’ra ko'plab turlari mavjud.

4-rasm. Qismlarga ajralamaydigan disklar.
a-shtampovkalangan po’lat disk; b-quima alyumin qotishmali disk; c-magniy qotishmali bolg’alangan disk.
Shtampovkalangan po’lat disklar (4-rasm,a) juda ko’p tarqalgan, ular chidamli va ta’mirbop Kamchilligi: massasi og’ir, korroziyaga chidamsiz va dizayin imkoniyatlari cheklangan.
Quima alyumin qotishmali disk (4-rasm,b) po’lat disklarga nisbatan engil, g’ildirak massasini kamaytiradi, harakat xavfsizligini va yurish ravonligini oshiradi,

detallarning eyilishini kamaytiradi, to’g’ri muvozanatlansa tebranish bo’lmaydi. Bu quyma diskning kamchilligi metallining ichki strukturasi mayda donachali, notekis yo’llarda oddiy ko’zda ko’rinmaydigan mikroyoriqlar payda bo’ladi, ertami-kech bo’laklarga ajrab sochilib ketadi, yuzasida maxsus qoplama bo’lmasa ko’rinishini tez yo’qotadi.