Замонавий узлуксиз таълимни рақамлаштириш: педагогика соҳасида

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati: 
1. Ivanov P.I., Zufarova M.E. Umumiy psixologiya. T. O`zbekiston. 1998. 
2. G`oziev E. Ontogenez psixologiyasi. T. Sharq. 2008 . B. 33-35. 
3. Shoumarov G. Oila psixologiyasi . T. Sharq. 2001. B. 24-25. 
4. Nishonova Z. O`smirlik davri psixodiagnostikasi va psixokorreksiyasi. 
O`quv 
qo`llanma. T., Sharq. 2003. 
5. S.N.Alimxodjayeva, F.I.Haydarov, T.B.Samandarova, R.X.Valiyev 
“Bolalar 
iqtidorini erta aniqlashning psixologik-pedagogik metodikalari majmuasi”, 
Toshkent.; 2010 yil 
6. I. Karimov " Barkamol avlod - Ozbekiston poydevori" Toshkent -1996. 
7.Yoshlarning ijtimoiy psixologik xususiyatlari. Abduraxmonova Robiya. 
8. Ijtimoiy-psixologik muammolari mavjud deviant xulqli o’quvchilarni 
aniqlash va ularning muammolarini o’rganish. O’quvchilarni kasb-hunarga 
yo’naltirish va psixologik-pedagogik respublika tashhis markazi. 
 
 
O‘ZBEKISTON IQLIMINING O‘ZIGA XOS XUSUSIYATLARI 
Zikrullayev F.Sh.
- 
Andijon viloyati Buloqboshi tumani 
 
 
Annotasiya:
ushbu maqola O‘zbekiston iqlimining o‘ziga xos 
xususiyatlari haqida boʻlib, Oʻzbekiston iqlimi haqida, Iqlim hosil qiluvchi 
omillar, shamollar, hororatning taqsimlanishi, yogʻinlarning taqsimlanishi 
yoritilgan. 
 
Kalit soʻzlar
:
iqlim, yer, radiatsiya, ta’sir, xususiyat, issiq, sovuq, 
omillar, shamol.
 
Аннотация:
эта статья об особенностях климата Узбекистана, о 
климате Узбекистана, Климатообразующих факторах, ветрах, 
распределении температуры, распределении осадков
.
Ключевые слова
:
климат, земля, радиация, воздействие, 
свойство, тепло, холод, факторы, ветер.
 
Yer yuzasining quyosh nurlariga nisbatan ogʻishiga bogʻliq ravishda 
obhavoning muayyan joyga xos boʻlgan koʻp yillik maromi, yaʼni biron 
joyda boʻladigan ob-havo sharoitlarining majmui va mavsumiy geografik 
oʻzgarishi; quyosh radiatsiyasi, yer toʻshama sirti xususiyatlari hamda ular 

---

228 
bilan bogʻliq atmosfera dirkulyasiyasi taʼsirida vujudga keladi. Har bir joy 
I.i uning boshqa joylardagi I.ga nisbatan oʻziga xos xususiyatlari haqida 
koʻp yillik meteorologik kuzatishlar natijasidagina toʻla tasavvurga ega 
boʻlish mumkin. I. atmosfera va faol qatlam (yer yuzasi)da betoʻxtov 
davom etadigan tabiiy (I. hosil qiluvchi) jarayonlar (issiqlik, kinetik va b. 
shakldagi energiyalarning oʻzgarishlari, suvning bugʻlanishi, suv bugʻining 
suyuklikka aylanishi, namning bir joydan ikkinchi joyga koʻchishi va h. k.) 
natijasidir.
Yer sharining turli nuqtalarida I.ning turlicha boʻlishi I. hosil 
qiluvchi omillarning har xil boʻlishiga, yaʼni bu jarayonlar sodir 
boʻladigan oʻsha geografik sharoitlarga bogʻliq. Geografik omillardan eng 
muhimlari joyning kengligi va balandligi, dengiz sohiliga yaqin-uzokligi, 
orografiya va oʻsimlik qoplamining xususiyatlari, qor va muzning bor-
yoʻqligi, atmosferaning ifloslanganlik darajasi hisoblanadi. Bu omillar 
kengliklar boʻylab turli I.larning shakllanishiga sabab boʻladi.O‘zbekiston 
okean va dengizlardan uzoqda, Yevrosiyo materigining ichki qismida 
joylashganligi tufayli kontinental iqlimga ega. Kontinental iqlimning 
o‘ziga xos xususiyatlari quyidagilardan iborat: osmon ochiq va quyoshli; 
harorat nihoyatda yuqori, yillik yog‘in miqdori kam, aksincha, mumkin 
bo‘lgan (potensial) bug‘lanish katta; yoz uzoq vaqt davom etib, jazirama 
issiq, qish esa shu geografik kenglik uchun birmuncha sovuq; yillik va 
sutkalik haroratning farqi katta. O‘zbekiston iqlimining bu xususiyatlari, 
eng avvalo, iqlim hosil qiluvchi omillarga bog‘liq.