Замонавий қурилиш материаллари, буюмлари ва технологиялари

5.4. Ўта енгил бетон
Ўта енгил бетонларда ғоваклик фақат енгил тўлдиргич ва жуда ғовак матрица билан таъминланади. Матрица ғоваклигида ва мустаҳкамликка эга бўлмаган (кўпик материаллар) енгил тўлдиргич миқдори жуда юқори бўлганда, сиқиш юкланишлари ҳолида бетоннинг бузилиши (емирилиши) фақат бетоннинг кўндаланг кенгайиши оқибатидагина эмас, балки асосан ғоваклар деворларининг мустаҳкам эмаслигидан юзага келади. Кўндаланг кенгайиш чеклантирилганда чеклаш ҳудудида бошқа бетонларга қараганда бошқа шароитлар юзага келади, шунинг учун оддий бетон учун фойдаланиладиган ҳисоблаш коэффициентларидан турли ўлчам ва шаклдаги намуналар учун қўллаш мумкин эмас. Бетон структураси турининг ўзгариши мустаҳкамликка ва деформацияга ҳам таъсир кўрсатади, бунда асосий массанинг қовушоқлиги ва нозиклиги катта рол ўйнайди. 43 – 44 расмларда ўта енгил бетонлардан қурилишда фойдаланиш ва уларни ишлаб чиқариш технологияси келтирилган.

43- расм. Кўпикбетондан қурилишда фойдаланиш

44-расм. Серғовак енгил бетон ишлаб чиқариш учун тўлиқ автоматлаштирилган цех чизмаси. Ишлаб чиқариш хажми 600 м³

46- расм. Газбетон ишлаб чиқаришнинг технологик схемаси


Билимни мустаҳкамлаш учун саволлар:

1. 
   Бетон класси дегани нима?
   
2. 
   Бетонлар қайси кўрсаткичлари бўйича синфларга бўлинади?
   
3. 
   Енгил бетонлар нима мақсадда ишлаб чиқарилади?
   
4. 
   Бетонларда ғовак структура нима мақсадда ҳосил қилинади?
   
5. 
   Бетонларда ғовак структурани ҳосил қилишнинг қандай усулларини биласиз?
   
6. 
   Воллостанитдан бетонларда нима мақсадда фойдаланилади?
   
7. 
   Бетон ишлаб чиқариш технологиясини айтиб беринг.