Замонавий психология муаммолари

Нормалар. Умум томонидан қабул қилинган ва кутиладиган хулқ қоидаси. Нормалар «тўғри» хулқни талаб қилади.

Норматив таъсир. Одамнинг эътибор қозониш учун бошқаларнинг истакларини қондириш истагига асосланган конформизм.

Онг – индивидуум ҳар қандай айни пайтда англайдиган фикр ва ҳиссиётлар.

Онг олди – ҳар қандай айни пайтда индивидуум англамайдиган, лекин озгина қийинчилик ёки умуман қийналмасдан (масалан: туғилган кунингиз) англаниши мумкин бўлган фикр ва ҳиссиётлар.

Онгсизлик – одамнинг ўзи англамаган ҳолда, автоматик тарзда бажарадиган, уйқу, гипноз, лунатиклик ҳолатидаги ҳаракатлари онгсиз ҳисобланади. Онгсизлик диалектиканинг биринчи қонунига кўра онгга антогонистик, сиқиб чиқарилган табиий инстинктларнинг макони ҳисобланади. Онгсизлик туғма бўлиб, одамнинг бутун хулқини белгилаб беради.

Ортиқча оқлаш самараси. Агар одамлар шундоқ ҳам жон-жон деб бажарадиган ишларига хақ тўланса, унда улар ўз харакатларини ички мотивлашган деб эмас, балки ташқаридан бошқарилаяпти деб ҳисоблай бошлайдилар.

«Оёқни эшикка қўйиб олиш» феномени. Арзимаган илтимосга ён берган одамлар кейинчалик жиддий талабларга ҳам ён беришлари тенденцияси.

Плюралистик саводсизлик. Бошқа одамларнинг реакциялари, хиссиётлари ва фикрлари хақида нотўғри тасаввур.

ПОИР. Кескинликни юмшатиш учун изчил ва икки ёқлама ташаббуслар – халқаро кескинликни юмшатиш учун мўлжалланган стратегия.

Проекция – индивидуум ўзининг ножоиз истакларини бошқаларга тегишли деб хисоблайдиган ҳимоя механизми.

Просоциал хулқ. Ижобий, конструктив, ижтимоий фойдали хулқ; антисоциал хулқнинг тескариси.

Психодинамик назария – англанмайдиган психик ёки эмоционал мотивларни инсон хулқининг асоси деб таъкидлайдиган назария.

Рад қилиш – индивидуумнинг атрофдагилар туфайли унга таҳдид солаётган кечинмалардан уларнинг мавжудлигидан ўзини четга тортиш йўли билан ҳимояланишида намоён бўладиган ҳимоя механизми.