Zahiriddin muhammad bobur nomli andijon davlat universiteti ijtimoiy fanlar kafedrasi

Harakat - borliqdagi har qanday o’zgarish, aloqalar.
Hayot- organizmning tashqi muhit bilan modda almashinuvi.
Hodisa - mohiyat yoki uning biror tomonining namoyon bo’lishi; konkret voqealar, xossa, jarayonlar.
Hissiy bilish - insonning sezgi organlari orqali tashqi olamni, borliqni bilishi.
Hukm - biror voqea, hodisa hakida aniq bir fikrga kelish.
Haqiqat - bilimlarimizning obyektiv voqelikka mos kelishi.
Hayotning ma’nosi - bu ruhning salomatligi, doimiy rohat-farog’atga eltuvchi mehnat va bilimdir.
Huquq-davlat hokimiyati tomonidan belgilanadigan va qo’riqlanadigan, jamiyat a’zolarining yurish-turish, xatti-harakatlari, o’zaro munosabatlarini tartibga soladigan, majburiy qonun-qoidalar, me’yorlar tizimidir.
Huquq-davlat tomonidan belgilanib berilgan, qonunlarda mustahkamlangan xulq-atvor me’yorlari yig’indisi.
Huquqiy davlat-demokratik qonunlarning ustuvorligiga asoslangan davlat.
Idealizm (yun.-ideya-tarz, tushuncha, g’oya) olam asosida ideya (g’oya)lar yoki ruh yotadi, dunyo voqealigi va rivojida g’oyalar ustuvor deb uqtiruvchi ta’limot.
Ilk o’rta asrlar falsafasi - mamlakatimizda arablar istilosi, islom dinining taraqqiy etishi, vatanimiz buyuk farzandlarining islom diniga va falsafasiga, jahon tsivilizatsiyasiga kuchli ta’sir ko’rsatgan ta’limotlari dunyoga kelgan davr falsafasidir (VII-XII asrlar). Bu xalqimiz dahosi eng yuksak darajaga ko’tarilgan, uning atoqli namoyondalari jahon madaniyati, ilm-fani va ma’naviyatiga mislsiz hissa qo’shgan davr falsafasidir. Bu milliy qahramonlarimiz ozodlik kurashlari olib borib, elning ruhini ko’taruvchi, ilxomlantiruvchi ezgu g’oyalar shakllangan davr falsafasidir.
Islom mazhablari (mazhab ar. - oqim, yo’l, ta’limot)- islomda diniy huquq tizimlari va yo’nalishlari. Hozirda sunniylikda 4 ta - hanafiya, molikiya, shofi’iya, xanbaliya, shialikda 1ta ja’fariya mazhabi bor. SHuningdek, turli adabiyotlarda ash’ariylar, jabariylar, qadariylar, sifatiylar, murji’ylar, mu’taziliylar kabi mazhablar haqida ham so’z yuritiladi. Mazhabchilik ilohiyot masalalarida yuzaga kelgan o’zaro kelishmovchiliklar natijasidir.
Immanuil Kant (1724-1804) nemis milliy mumtoz falsafasining asoschisidir. Uning falsafiy ijodini ikki davrga bo’lib o’rganish rasm bo’lgan. Birinchi davr-1770 yillargacha bo’lgan davr bo’lib, uni tanqidiy falsafagacha bo’lgan davr deyiladi. Ikkinchi davr 1770 yillardan keyingi davr-tanqidiy falsafa davri.