Zahiriddin muhammad bobur nomidagi andijon davlat universiteti pedagogika fakulteti

UMUMIY XULOSALAR 

Mavzu  yuzasidan  yuqorida  bildirilgan  fikr-mulohazalar  va  tadqiqot  natijalaridan 

kelib chiqib, quyidagi umumiy xulosalarga kelindi:  

1.  Jamiyat  ma’naviyati -  ijtimoiy  tarbiya  mahsulidir. Shu  sababli  ma’naviy  tarbiyaning 

ilmiy  asoslarini  ishlab  chiqish  jamiyat  ma’naviy  yangilanishining  strategik  yo‘nalishlaridan 

biriga aylandi. Chunki xalqimizning milliy o‘ziga xosligi, ma’naviyatini saqlab qolish, tiklash va 

takomillashtirishni uning ma’naviy tarbiya an’analariga tayanmay amalga oshirish mushkul. 

2.  Ma’naviy va ma’rifiy ishlar yuzasidan o‘tkaziladigan tadbirlarning muayyan majmui 

xalqimizning  tarixi,  urf­odatlari,  rasm­rusmlari  asosida  tayyorlanib,  o‘quvchi­yoshlarda  milliy 

qadriyatlarimizga  hurmat  uyg‘otish  ruhida  o‘tkazilishi  muhimdir.  Shuni  ham  aytish  kerakki 

bunda milliy o‘ziga xoslikka haddan tashqari e’tiborni qaratish, boshqa millatlarning an’analari, 

urf­odatlarini  ozgina  bo‘lsa­da  kamsitish,  behurmat  qilish  kabilarga  mutlaqo  yo‘l  qo‘yib 

bo‘lmaydi.  Milliy  qadriyatlar  bo‘yicha  tayyorlanadigan  tadbirlar  umuminsoniy  qadriyatlar 

bag‘rida, u bilan ichki, uzviy aloqadorlik tarzida o‘tkazilishi lozim.  

3.  Ma’naviyat  va  ma’rifat  jamiyat  oldida  turgan  muammolar  mohiyatini  o‘zida  ifoda 

ettiradi hamda uni hal qilish uchun fuqarolarning davlat manfaatlarini birlashtiradi. Ma’naviyati 

va  ma’rifati  zamonaviy  rivojlangan  mamlakatlarda  xalqning  vatanparvarlik  va  millatparvarlik 

tuyg‘ulari  kuchli  bo‘ladi.  Bunday  holat  o‘z  navbatida  davlat  va  xalqning  birligini 

mustahkamlashda  turli  xil  millatlar  va  ijtimoiy  qatlamlarning  bir-birlari  bilan  umummanfaatlar 

yo‘lida jipslashishlarida qudratli omil sifatida xizmat qiladi; 

4.  Yosh  avlodni  sportning  barcha  turlariga  jalb  kilish,  ularda  jischmoniy  madaniyatni 

takomillashtirish  –  ma’naviy-ma’rifiy  ishlar  tizimining  tarkibiy  kismidir.  Bu  esa  mazkur 

yunalishda  olib  boriluvchi  ishlarni  muayyan  tartibga  solish  va  uning  sub’ekti  masalasini  kun 

tartibiga  kuydi.  Natijada  o‘quvchilar  uylarining  jismoniy  tarbiya  tashkilotchisi  to‘g‘risida 

Nizomi ishlab chikildi. 

5.  Maktabdan tashqari tarbiyaviy ishlar bolalarni ijodkorlikka da’vat etuvchi tarbiyaviy 

maskandir.  Pedagogik  tajribalar  shuni  ko‘rsatmoqdaki,  hozirgi  sharoitda  maktabdan  tashqari 

tarbiyaviy ishlarni olib boruvchi bolalar uylari, yoshlar saroylari, yosh texniklar saroylari, yosh 

texniklar  uylari  maktab  tarbiyasining  uzkiy  davomchisi  bo‘lib  qolishi  kerak.  O‘zbekiston 

Respublikasining  «Sinfdan  va  maktabdan  tashqari  tarbiyaviy  ishlar  konsepsiyasi»,  bu  ishlarni 

rejalashtirish va amalga oshirishda asos bo‘ladi. 

6.  Maktabdan tashqari tarbiyaviy ishlar unda qatnashuvchilarning ma’naviy va jismoniy 

rivojlanishi  hamda  yosh  xususiyatlariga  ko‘ra  belgilanadi.  Bu  jarayonda  ular  ta’lim  olayotgan 

maktabning  sharoiti  ham  ta’sir  etadi.  Tarbiyaviy  ish  pedagogdan  butun  qobiliyatini  ishga 

solishni,  tinmay  ishlashni  taqozo  etadi.  Sinfdan  va  maktabdan  tashqari  tarbiyaviy  ishlarni 

---

 

51 

ko‘ngildagiday  olib  borishda  o‘sib  kelayotgan  yosh  avlodni  yetuk  va  barkamol  inson  qilib 

tarbiyalashda  oila  va  mahalla  hamkorlikda  ish  olib  borishi  lozim.  Chunki  kelajak  avlod 

tarbiyalangan, uyushgan, tahlil, jonajon Vatanimizning haqiqiy fuqarosi bo‘lishlari lozim. 

---

 

52