Zaharli hayvonlarning zahari bilan zaharlanishlar Reja

Bo‘g‘imoyoqlilar chaqiradigan toksikozlar.
Bo‘g‘imoyoqlilar ichida zaxarlilaridan chayon, qora-qurt O‘rta Osiyo, Moldaviya, Qrimda uchraydi. Bularga sezuvchan tuyalar va otlar, kam sezuvchan quyonlar bo‘ladi.
CHaqqan joyida qizarish bo‘ladi. Lekin tezda yo‘qoladi. 10-15 minutdan keyin hayvonlarda bezovtalanish boshlanadi, qusish harakatida bo‘ladi, keyin qaltiroq, skelet muskullari, yurak-qon tomirlar sistemasida susayish, shilimshiq pardalarda ko‘karish bo‘ladi.
Davolash, tezda qoraqurtga qarshi zardoblar ishlatiladi, bulardan muskul orasiga 30-40 ml.
Baliqlar chaqiradigan toksikozlar.
Baliqlar orasida zaxarlanishlar keltirib chiqarish mumkin bo‘lganlari dengiz okuni, tetrodonlar (fugu), moyva va boshqalar.
Kumushrang xek, mintay, merluza kabilar o‘zidan temirni biriktirib oluvchi modda ishlab chiqaradi va ayrim hayvonlarda anemiya rivojlanishiga olib keladi. Uzoq muddat baliq mahsulotlari bilan oziqlantirilganda temir etishmovchiligi kelib chiqadi va oshqozon-ichak traktida buzilishlarga olib keladi. O‘sishdan qoladi, oriqlaydi, muynalarida depigmentatsiyalar paydo bo‘ladi.
Davolash va oldini olish maqsadida ferrogmokin 1-2 ml dan norkalarda muskul orasiga yuboriladi.
Sardina, salak, nalim, moyve, kilki kabi baliqlarda vitamin V₁ ni parchalaydigan tiaminaza fermenti bo‘ladi. Bunday baliqlar bilan uzoq muddat oziqlantirish natijasida vitaminoz V₁ kelib chiqadi va oqibatda hayvonlar oriqlaydi, muskullari kuchsizlanadi, nerv sistemasida buzilishlar kuzatiladi.
Zaxarlanishlar oldini olish uchun yuqorida ko‘rsatilgan baliq mahsulotlarini qaynatib berish kerak yoki vaqti-vaqti bilan almashtirib turish kerak.


SAVOLLAR:

1. Ilonlar, chayonlar, Asalarilar chaqqanda birinchi yordam qanday ko‘rsatiladi?

2. Ilonlar, chayonlar, Asalarilar va zambur chaqqanda qanday davolanadi va qaysi antidot qo‘llaniladi?
3. Bug‘imoyoqlilar chaqiradigan zaxarlanishlar klinik belgilari qanday?
4. Bug‘imoyoqlilar chaqiradigan zaxarlanishlarni davolash usullari qanday?
5. Qaysi o‘simliklar hayvonlar uchun zaxarli hisoblanadi?
6. O‘simliklar zaxarlari bilan zaxarlangan hayvonlarga davolash usullarini ayting?
7. O‘simliklar zaxarlari bilan zaxarlanishlarning oldini olish yo‘llarini ayting?
Adabiyotlar:
1. X.Z.Ibragimov va boshqalar – Rastitelnыe toksikozы selxoz jivotnыx O‘zbekistana. T.1979.
2. S.V.Bajenov - Veterinarnaya toksikologiya. Leningrad, 1964.
3. G.A.Xmelnitskiy va boshqalar – Veterinarnaya toksikologiya. M.1987.