Z. T. Taxirov nashr jarayoni asosiy bosqichlari

gap-so ‘z qaynaydi
birikmasidagi 
qaynamoq
so‘zi suyuqliklaming issiqlik manbai ta’sirida muayyan holatga 
o‘tishi - qizg‘inlikni ifoda etadi. Bu misolda esa suyuqliklaiga 
xos holat belgisi bilan insonlarga xos holat belgisi anglatilmoqda. 
Tabiiyki bunday o‘xshatishda suyuqliklaming, masalan, suvning 
qaynagandagi holati lining harakatga kelish, ovoz chiqarish, 
ya’ni 
qaynamoq
so'zining sememasini tashkil etuvchi semalari 
nazarda tutiladi. Shunga ko‘ra insonlarga xos holatlar, to‘xtovsiz 
harakatlanish, vag‘ir-vug‘ir ovoz chiqarish, ba’zi so‘zlar anglanib, 
ba’zilarini anglab bo‘lmas holatlar implisit ifoda etilgan.
Yettinchi jumladagi 
to ‘kilmoq
so‘zining denotativ ma’nosi 
narsalar (qattiq, suyuq jismlar) ning yuqoridan pastga tomon tabiiy 
yoki majburiy harakatlanib yer yuzasiga tushishi ma’no ifodasini

---

beradi. Bu misolda ana shu jismlarga xos xususiyat insonga xos 
xususiyatga qiyos etilgan - o‘xshatilgan, natijada insonlaming 
ayvondan hovliga tushishi 
to'kilmoq
fe’lida implisit ifodasini 
topgan. Bunda ijodkorona yana bir o‘xshatish mavjud, u ham 
bo‘lsa harakatlanuvchilar miqdori. Pastga - hovliga tushayotgan 
xotinlar miqdori ko‘pligi. Bu holatda ular mevali daraxtning mevasi 
xususan, pishib etilgan tutning duvillab to‘kilishi nazarda tutiladi.
Sakkizinchi misolda adib 
mavjlanmoq
fe’lidan uslubiy foyda- 
langan, uning denotativ ma’nosi biror manbadagi suvning engil 
shamol turganda yoki manba ohista qimirlayotganda sirt qismining 
chayqalishi ma’no ifodasini beradi. Shuningdek mazkur fe’ldan 
ijodkorlar quyosh nurining jilvalanishini ham ifoda etishda 
foydalanganlar. Oybek uni yuqoridagi misolda yangicha qo‘llaydi. 
Awalo Shokir otaning yuz tuzilishi tasviriga e’tibor beraylik. 
U ajin bosgan. Ammo buni adib o‘ziga xos tarzda tasvirlaydi. 
Ya’ni ajin emas, yuz burushiqlari. Bunda