Z. O. Qurbonov

Z.O.QURBONOV
N.M.SHAVAZOVA


ONA TILI FANIDAN
MUSTAQIL TA’LIM UCHUN TOPSHIRIQLAR TO‘PLAMI


(Boshlangʻich ta’lim va sport-tarbiyaviy ish yoʻnalish
talabalari uchun uslubiy koʻrsatma)
NAMUNA


0- variant
Topshiriq: Badiiy asarlardan undalmalarga misollar toping. Olingan manbaning nomi, muallifi va sahifasi koʻrsatilishi shart. Undalma qatnashgan ikkita gapni sintaktik tahlil qiling.
b) Badiiy asarlardan undalmalarga misollar toping. Olingan manbaning nomi, muallifi va sahifasi koʻrsatilishi shart. Undalma qatnashgan ikkita gapni sintaktik tahlil qiling.
JAVOBI

1. 
   - Olim bola, rayhonlarni bir silkitib chiqmaysizmi ... (J.Abdullaxonov).
   
2. 
   Ey rais, bu kitobni avval bir o‘qib ko‘ring. (S.Ahmad).
   
3. 
   Nima qilasiz, dada, bolaning yuragini ezib. (S.Ahmad).
   
4. 
   Mening yetti pushtim bog‘bon o‘tgan, o‘g‘lim. (J.Abdullaxonov).
   
5. 
   Yurak, sensan mening sozim, tilimni nayga jo‘r etding. (U.Nosir).
   
6. 
   Siz mendan ko‘ra qo‘ylaringizni ko‘proq o‘ylang, cho‘pon aka! (P.Qodirov).
   

Sintaktik tahlil: Yurak, sensan mening sozim, tilimni nayga jo‘r etding. (U.Nosir).
Yurak- undalma, sensan-ega, sozim, jo‘r etding-kesim, mening –aniqlovchi, tilimni, nayga – to‘ldiruvchi,
S I N T A K S I Z


Topshiriq-1: Badiiy asarlardan undalmalarga misollar toping. Undalma qatnashgan ikkita gap tuzing va sintaktik tahlil qiling. Olingan manbaning nomi, muallifi va sahifasi koʻrsatilishi shart.
Topshiriq-2: “Ma’rifat” gazetasidan bogʻlangan qoʻshma gaplarga misollar topib, sintaktik tahlil qiling.
Topshiriq-3: Har bir gapning grammatik asoslarini tagiga chizing va qoʻshma gaplarning qismlari qanday vositalar yordamida birikkanligini izohlang va sintaktik tahlil qiling.
1) Kasalning kelishi oson, lekin ketishi ancha qiyin. 2) Ilmli ming yashar, ilmsiz bir yashar. (Maqol) 3) Yomgʻir tingan, biroq havo bezrayib turadi. (P.Q.) 4) Goh yuraklar simobday qalqiydi, goh tilga gap kelmaydi. (A.Eshonov) 5) Tashqaridan kelgan oyoq tovushi bahona boʻldi-da, Aziza oʻrnidan turdi. (As.M.) 6) Manzuraning yuziga dam issiq, dam mayin shabada uriladi. (As.M.)