Topshiriq-15: “Ma’rifat” gazetasidan soʻz gap, toʻliq va toʻliqsiz gaplarga misollar toping. Olingan soni, sahifasi koʻrsatilishi shart. Soʻz gap, toʻliq va toʻliqsiz gaplar qatnashgan uchta gap tuzing va sintaktik tahlil qiling.
Topshiriq-16: Koʻchirma gap va avtov gaplar qatnashgan bittadan gapni toping va sintaktik tahlil qiling.
1. Dedi kulib: «Xafaroqsiz, sababi sir emasmi?». (Sh.) 2. «Men maymunjon tergani shu yerga kelgan edim», - dedi Qoʻziboy. 3. «Qani, ukajonlar, ashulani toʻxtatmanglar», - dedi Marhamat. 4. Qish.Atrof oppoq qor. 5. «Ota, qayergacha quvib bordingiz», - dedi Haydarov cholning gaplarini tez-tez yozib borar ekan. Qorong’i tun. Osmonda yulduzlar jimir-jimir ko’rinardi.
Topshiriq-17: Hikoya janridagi asarlardan oʻzlashtirma gaplarga misollar toping. Olingan manba muallifi, sahifasi koʻrsatilishi shart. Oʻzlashtirma gap qatnashgan ikkita gap tuzing va sintaktik tahlil qiling.
Topshiriq-18: “Oʻzbekiston adabiyoti san’ati” gazetasidan uslublarga misollar toping. Olingan manba muallifi, sahifasi koʻrsatilishi shart. Uslublar qatnashgan beshta gap tuzing va sintaktik tahlil qiling.
Topshiriq-19: Qissa janridagi asarlardan oʻxshatish, natija ergash gapli qoʻshma gaplarga misollar toping. Olingan manba muallifi, sahifasi koʻrsatilishi shart. Oʻxshatish, natija ergash gapli qoʻshma gap qatnashgan ikkita gap tuzing va sintaktik tahlil qiling.
Topshiriq-20: “Boshlangʻich ta’lim” jurnalidan shaxsi ma’lum, shaxsi umumlashgan va shaxsi noma’lum gaplarga misollar toping. Olingan manba muallifi, sahifasi koʻrsatilishi shart. Shaxsi ma’lum va shaxsi noma’lum gap qatnashgan ikkita gap tuzing va sintaktik tahlil qiling.
Topshiriq-21: A.Qodiriyning “Mehrobdan chayon” romanidan ga beshtadan misol tanlab yozing. Olingan manba muallifi va sahifasi koʻrsatilishi shart. Shart va toʻsiqsiz ergash gapli qoʻshma gap qatnashgan ikkita gap tuzing va sintaktik tahlil qiling.
Topshiriq-22: Badiiy asarlardan kirish soʻz, kirish birikma, kirish gaplarga misollar toping. Olingan manba muallifi, sahifasi koʻrsatilishi shart. Kirish soʻz, kirish birikma, kirish gaplar qatnashgan uchta gap tuzing sintaktik tahlil qiling.
Topshiriq-23: Hikoya janridagi asarlardan toʻliqsiz va soʻz-gaplarga misollar toping. Olingan manba muallifi va sahifasi koʻrsatilishi shart. Toʻliqsiz va soʻz-gaplarga qatnashgan ikkita gap tuzing va sintaktik tahlil qiling.
Topshiriq-24: Badiiy asarlardan murakkab qoʻshma gaplarga misollar toping. Olingan manba muallifi, sahifasi koʻrsatilishi shart. Murakkab qoʻshma gaplar qatnashgan ikkita gap tuzing va sintaktik tahlil qiling.
Topshiriq-25: Ergash va bosh gaplarni aniqlab tagiga chizing va bosh gapga bogʻlovchi vositalarni izohlang. Ergashgan qoʻshma gaplardan ikkitasini sintaktik tahlil qiling.
1.Siz qayerni xoxlasangiz, oʻsha yer menga yoqadi. (O.) 2. Kimki oʻz ishiga xushyor boʻlsa, u hech qachon yanglishmaydi. (Furmonov) 3. Xalq shunday bir daryoyi azimki, uning mavjidan na shohning, na darveshning kulbasi qolur. (O) 4. Elmurod gʻaramdan sirpanib tushar ekan, bolaning harakat va avzoyi eshonga boshqacha koʻrindi. (P.T.) 5. Bilamanki, mening ixtiyorimga qarshi bormaydi. (S.B.) 6. Men sizga shuning uchun ishonamanki, bir boshingiz bilan oʻn odam koʻtarasiz. (H.Gʻ.) 7. Senday qonxoʻr zolimdan qolmasin deb biror zot, Bosh koʻtardik, zulmdan boimoqchi edik ozod. (H.O.)
Topshiriq-26: Qissa janridagi asarlardan oʻrin, payt, sabab, maqsad ergash gapli qoʻshma gaplarga misollar toping. Olingan manba muallifi, sahifasi koʻrsatilishi shart. Oʻrin, payt, sabab, maqsad ergash gapli qoʻshma gaplarni qatnashtirib toʻrtta gap tuzing va sintaktik tahlil qiling.
Do'stlaringiz bilan baham: |