Z. N. Yulchiyeva kasbiy psixologiya

 
Nazorat uchun savol va topshiriqlar 
 
1. Kasbiy tanlov tushunchasining mohiyatini yoritib bering. 
2. Kasbiy tanlovga qanday omillar ta’sir etadi?
3. Kasbiy tanlov psixologik tomonining asosiy vazifalari 
qanday? 
4. Kasbiy tanlov jihatlarini yoritib bering. 
 
 
 

---

149 
VIII. KASBIY FAOLIYATNING INDIVIDUAL STILI 
 
Reja 
1.
Kasbiy sifatlar tushunchasining mazmuni. 
2.
Kasbiy sifatlar masalasini o‘rganilish holati.
3.
Umumiy va maxsus qobiliyatlar. 
1.Kasbiy sifatlar tushunchasining mazmuni 
Kasbiy sifatlar insonning butun umrida unga hamroh bo‘la-
digan va hayot faoliyati davomida muhim o‘rin tutadigan “Men 
kimman?” degan ongli savolga asosiy e’tiborni qaratadi. Taraq-
qiyot esa kasbiy o‘sishga, ishning sifatini ortishiga, izlanishlardagi 
kashfiyotlarga, qaror qabul qilishdagi egiluvchanlikka yo‘naltirilgan 
bo‘ladi.
Kasbiy shakllanishda kasbiy sifatlar va taraqqiyot bir-biri 
bilan chambarchas bog‘liqdir: kasbiy sifatlar bir tomondan kasbiy 
taraqqiyot jarayonida shakllansa, boshqa tomondan –shaxsning 
mutaxassis sifatida namoyon bo‘lishining muhim ko‘rsatkichi 
hisoblanadi. Amaliy jihatdan bu quyidagilarni anglatadi: yangi 
ijtimoiy-iqtisodiy dinamik sharoitda o‘z sha’niga ega bo‘lish uchun, 
raqobatda sinmaslik uchun, farovon kelajakni ta’minlash uchun 
mutaxassis doimiy rivojlanishda bo‘lishi, qolaversa, ijtimoiy va 
mehnat sharoitida o‘zining mavqeini tahlil qilib borishi lozim. 
Kasbiy sifatlar muammosiga qiziqishlarning ortishiga qaramasdan, 
bu fenomenning tabiati, tuzilishi, dinamikasi va funksiyalari 
haqidagi savollar bir qancha chalkashliklarga egadir. Bunga asosiy 
sabab bu muammoning, ayniqsa, shaxs umumiy tuzilishida kasbiy 
sifatlar o‘rnida qo‘llaniluvchi ijtimoiy sifatlarni kam o‘rganilganligi 
bilan bog‘liqdir. Kasbiy sifatlar muammosini tadqiq qilish uchun 
eng avvalo bu voqelik shaxs sifatlari tizimida qanday o‘rin 
egallashini, qolaversa, shaxsning kasbiy va ijtimoiy o‘z-o‘zini 
anglashida qanday rol o‘ynashini tushunib olish lozim. 
Xorij manbalarida kasbiy sifatlar muammosini tadqiq qilishga 
nisbatan ikkita yo‘nalish ko‘rsatib o‘tilgan: