Z ibodullayev



Download 12,93 Mb.
Pdf ko'rish
bet40/283
Sana09.12.2021
Hajmi12,93 Mb.
#190548
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   283
Bog'liq
Tibbiyot psixologiyasi (Z.Ibodullayev)

Ranglar  agnoziyasi  ikki  xil  turga  b o ‘lib  o ‘rganiladi.  Ranglar 
agnoziyasining  haqiqiy  turi  va  ranglami  tanib  olish  (anglash)ning 
buzilishlari (ranglarga ko‘rlik) farqlanadi. Ranglarga ko‘rlik va ranglarni 
tanishning buzilishi ko‘ruv yoMlarining  ham periferik,  ham  markaziy 
qismlari  zararlanganda,  ya’ni  ham  to ‘r parda,  ham   ko‘ruv sistema- 
sining p o ‘stloq osti va po‘stloq tuzilm alari zararlanganda kuzatiladi. 
M a’lumki,  ranglarni qabul qilishning buzilishi  ko‘z to ‘r pardasining 
degeneratsiyasi va  kolbachalar patologiyasi  bilan  ham  bog'liq.
1887-yili Vilbrand ranglarni tanimaslikni birinchi bo‘lib bem orda 
aniqlagan  va  uni  ranglar  amnestik  afaziyasi  deb  atagan.  1908-yili
I.Levandovskiy  qaysi  narsalar  qanday  rangga  ega  bo‘lishini  aytib 
bera olmagan bemorni kuzatib,  ranglar agnoziyasini  ranglarni ajrata 
olmaslikdan farqini  ko‘rsatib  berdi.
Ranglar agnoziyasida  bem orlar  ranglarni  ajratib  olib  va  qanday 
narsalar qaysi  ranglar bilan  (olm a,  yaproq,  apelsin  va  h.k.)  b o ‘yal- 
ganini aytib bera olmaydi. Agar bemorda rangni aytishda qiyinchiliklar 
tug‘ilsa, buni ranglar am nestik afaziyasi,  ranglarning nomi b o ‘yicha 
o ‘sha rangni ajrata olmasa — ranglar sensor afaziyasi deyiladi.
Ko‘pincha, ranglar agnoziyasi narsalar agnoziyasi bilan birgalikda 
uchraydi.  Ba’zan esa birlamchi aleksiya bilan ham kuzatiladi.  Ranglar 
agnoziyasi kuzatilgan bem orlarda ko‘ruv maydoni  qisqarishi b a ’zan 
uchrasa-da,  u  agnoziyaga  xos  belgi  emas.
Agnoziyaning yana  bir  murakkab  turi  bu  simultan  agnoziyadir. 
Bunda bemor narsalarni butunlayiga emas,  balki ularning bo'lagini, 
bir  qismini  ko‘radi,  xolos.
Agar bemorga aylana ichiga chizilgan  kvadrat  ko'rsatilsa,  bem or 
yo kvadratni yoki aylanani ko'radi, ularning ikkalasini birga ko‘rmaydi. 
Bem orlar  uchun  bitta  so 'zni  o ‘qib,  ikkinchisiga  o ‘tish  ham   qiyin. 
Shuning  uchun  Balint  (1909)  ko‘ruv  agnoziyasining  bu  turini  «ni- 
gohning  ruhiy falaji»  deb  atagan,  ba’zi  m ualliflar  bu  holatni  «oku- 
lom otor ataksiya»  deb  ham   atashadi.  Sim ultan  agnoziyani  aniqlash 
uchun  bem ordan  geom etrik  figuralar  bilan  ishlashni,  m atnni  ko‘- 
chirish yoki  yozishni  talab  qilib  ko‘rish  kifoya  (9-rasm ,  a,  b,  v).
www.ziyouz.com kutubxonasi


ч —^  
b

Download 12,93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   283




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish