Z. D. Rasulova, Sh. H. Quliyeva, A. R. Jo‘rayev texnologiya fanini o‘qitish metodikasi

Nazorat uchun savollar: 
1. Ekskursiyaning maqsad va vazifalari nimadan iborat? 
2. Texnologiya fanida ekskursiyalar qanday amalga oshiriladi? 
3. Ekskursiya ob’yektlari kim tomonidan tanlanadi? 
4. Ekskursiyaga tayyorgarlik jarayonlari qanday amalga oshiriladi? 
5. Ekskursiya qanaqa vazifalarga bog‘liq holda o’tkaziladi? 
6. Ekskursiyani yakunlash ishlari haqida tushunchangizni ayting. 
29-Mavzu. Umumiy o‘rta ta’lim maktablarida to‘garaklarni rejalashtirish va 
tashkillashtirish 
Tayanch so
‘
zlar
: To
‘
garaklar faoliyati, to
‘
garak rejasi, to
‘
garak 
rahbarining vazifasi, tikuvchi, texnik to
‘
garak, ijodiy ko
‘
nikma, ijodiy fikrlash, 
ommaviy tadbirlar, ko
‘
rgazmalar. 
29.1. To‘garak mashg‘ulotlarining rejasini tuzish 
Umumiy o‘rta ta’lim maktablarida bichish-tikish to‘garagi rahbarlarini 
tayyorlash orqali loyihalovchi rassom, tikuvchi, bichuvchi kasblariga qiziqishi bor 
bo‘lgan o‘quvchilarga yordam beriladi. Umumta’lim maktablarida mehnat ta’limi 
fanining maqsadi o‘quvchilarni aqliy va jismoniy mehnat turlari, jarayonlari hamda 
kasblari bilan dastlabki tanishtirish, kasb tanlashga tayyorlash, ularda mehnatni 
qadrlash, mehnatga qiziqish, mehnatsevarlikni shakllantirish orqali ularning 
kasbgacha tayyorgarliklarini amalga oshirishdan iborat. Mehnat ta’limi jarayonida 
olgan bilimlarni mustahkamlash, ularning bo‘sh vaqtlarining to‘g‘ri, rejali o‘tishini 
ta’minlash va tikuvchi-bichuvchi kasblarini egallashlarida to‘garaklarning vazifasi 
katta. 
Tikuvchi - bichuvchi kasbini egallash orqali qizlarimizni hayotga 
tayyorlashdek zarur vazifa bajariladi, chunki har bir ayol tikuvchilik sirlarini bilishi 
albatta kerak. Tikuvchilik kasbi eng sharafli kasblardan biri hisoblanadi, axir hech 
bir sanoat yoki odam yo‘qki bu kasb xizmatidan foydalanmasin. Bichish-tikishni 
o‘rgatish uslubiyoti tikuvchi kasbi to‘garagi tashkilotchisi tayyorlashda 

---

307 
mutaxassislik fani hisoblanadi
1
. Bu fanning asosiy maqsadi bo‘lajak to‘garak 
rahbarlariga bichish-tikish to‘garagi davomida tikuvchilik kasbi sirlarini, ularni har 
tomonlama tarbiyalashni o‘rgatishda zarur bo‘lgan bilim, ko‘nikma, malakalarni 
hosil qilish yo‘l-yo‘riqlarini o‘rgatishdir. Fanning asosiy vazifasi bo‘lajak to‘garak 
rahbarlariga tikuvchilik ustaxonasining moddiy bazasi, jihozlanishi, kiyimlarni 
tikishda qo‘llaniladigan ish turlarini bajarish va kiyimda qo‘llash, yengil 
kiyimlarning xillari va ularni tikish jarayonlarini o‘rgatishda qo‘llaniladigan yo‘l-
yo‘riqlarni o‘rgatadi. Boshqacha qilib aytganda, har bir to‘garak tashkilotchisi 
tikuvchilik mutaxassislign tavsifnomasida ko‘rsatilgan 3-4 razryadli tikuvchi kasbi 
bajara oladigan ishlarni o‘zi bilishi va to‘garak a’zolariga o‘rgata olishi zarur. 
Dastur nazariy va amaliy tarzda o‘qitiladi. Nazariy bilimlar berishda tikuvchilik 
sohasida qo‘lga kiritilgan yangiliklar, yangi tikuv mashinalari, ishlov berish 
usullari haqida ma’lumotlar va o‘quvchilarga yetkazish haqida ko‘rsatmalar 
beriladi. Amaliy ishlarni bajarishda “Mehnat ta’limi” fanidan egallagan ko‘nikma 
va malakalariga asoslaniladi.