‘z b e k ist o n r esp u b L ik a si oliy va 0 ‘rta maxsus ta’l im V a zir L ig I

o'ylantirib q o ‘ym asligi m um kin em as. U lam ing tashabbusi bilan
rivojlanayotgan mamlakatlarnmg 
mu?.rr.mo!ari 
BM T darajasidabir
necha marta m uhokam a obyekti b o ‘ldi. Bu m uam m olar hozir ham
bu 
l:i:’hki!ot 
diqqat markazidadir.
242

---

H ozirgi vaqtda insoniyat m a ’naviyati sofligini saqlab, uni 
m a ’naviy tan azzuldan asrash ham u m u m b ash ariy m uam m oga 
aylanib borm oqda. G ap shundaki, zo'rav on lik va nafrat kishilar 
o'rtasidagi m unosabatlarda ch u q u r ildiz otib, m a ’naviy m uhitni 
tobora zaharlam oqda. Buni to ‘xtatib qolish va keskin kamaytirishga 
erishish vazifalari insoniyatning dunyo m iqyosida k u ch -g ‘ayrat- 
larini birlashtirishni taqozo etm oqda. Albatta, 
,,etikoxavf“, ,ftikofa-
lo k a t“
nom i bilan qayd etilayotgan hodisalar, u yoki bu darajada, 
insoniyat rivojlanishining o ‘tm ishida ham uch rag an va sivilizatsi- 
yaning y o ‘ldoshi b o ‘lib kelgan. Bir to m o n d an , m adaniyat rivoj- 
lan ib , boyib, to b o ra u m u m in s o n iy tu s olib b o rsa, ik k in ch i 
to m o n d an ,tu rli-tu m an m anfurlik va og ‘u tim soli b o ‘lgan jin o y at- 
chilik, bangilik, fahsh, terro rch ilik, ichkilikbozlik kabi illatlar 
ham kuchayib bordi.
Yaqin vaqtlargacha m a ’naviy m uhitni global darajada buzuvchi 
yuqoridagi illatlarning tabiatini izohlashda marksistik va ,,buijuacha“ 
deb atalgan qarashlar mavjud edi. C h u n o n ch i, b irinchi nuqtayi 
nazarga ko‘ra, bularni faqat antagonistik jam iy atlar tu g ‘diradi. Bu 
jam iyatlar o ‘rniga sotsializm ni barpo etish bilan ularning ijtim oiy 
ildizlari y o ‘qotiladi, deb hisoblanilardi. Lekin, ijtim oiy am aliyot 
bunday qarashlarning xayoliy ekanligini k o ‘rsatdi. D unyoning 
barcha qism ida, shu ju m lad an , sobiq sotsialistik tizim m am lakat- 
larida, etikoxavfning, m ohiyatiga k o ‘ra, um u m iy ekanligi m a ’lum
b o ‘ldi. Bundagi asosiy farq esa, xavfli illatlarning nam oyon b o ‘lishi, 
turlari va tarqalganligi darajasini ifodalaydi, xolos. C h u n o n ch i, 
A Q S H b o 'y ic h a sh u n d ay m a ’lu m o tla r m a ’lum : m a m la k a td a
(1970— 1980-yillarda)jinoyatchilik 3 m arta, uning o ‘sish su r’atlari 
esa 10 baravar ortdi. B undan o ‘n yilcha oldin A Q SH Prezidenti 
R .R eygan shunday degan edi: