‘z b e k ist 0n r espublik asio liy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

5-§. M.av. IV -I va milodiy I-IV asrlarda qadiimgi
Hindiston
M ag a d x a d a v la tin in g ta sh k il to p ish i va k u ch a y ish i.
M. av. 325-yilda A leksandr Hind vohasida uncha katta b o im a g a n
qo‘shin qoldirib. Hindistonni tark etdi. A leksandr ketgach, k o ‘p 
o'tm ay, hind qabilalari yunon-m akedon asoratiga qarshi ozodlik 
urushini boshlab yubordilar. Bu harakatga m ashhur hind sarkarda- 
si C handragupta boshchilik qiladi. M. av. 317-yili yunon-m akedon 
q o 'sh in lari Hind vohasidan butunlay quvib chiqariladi.
R ivoyatlarga qaraganda, C handragupta aslzodalardan b o im a y , 
eng past shudra yoki kshatriyalardan kelib chiqqan ekan. U yosh- 
ligida N and sulolasi podsholariga xizm at qilgan. U podsho bilan 
chiqisha olm ay Panjobga. M akedoniyalik A leksandr huzuriga kelib 
unga xizm at qilgan. Chandragupta A leksandrni N andlar shohi usti­
ga q o 'sh in tortishga undagan.
283

---

Y unon-m akedonlar Panjobdan quvilgach, C handragupta kal 
ta q o 'sh in bilan M agadxaga qaytib, N and shohi qo ‘shinlarini 
yengib taxtni egallaydi. U M aurya podsholigiga asos solib. m 
av. 3 1 7 -298-yillarda hokim iyatni boshqaradi. Chandragupta Pa- 
talaputra shahrini davlat poytaxtiga aylantiradi. U butun Shimoliy 
H indistonni birlashtirib, M au iy a saltanatini kuchaytiradi. M .av 
305-yili C handragupta bilan Salavka qo'shinlari o 'rtasid a qatliq 
jan g b o iib , salavkiylar qo'shini m a g iu b iy a tg a uchraydi. C han­
dragupta bilan Salavka o 'rta sid a sulh tuzilib, Sharqiy E ron va Be- 
lujiston M aurya davlati tarkibiga q o 'sh ib olinadi. Chandragupta 
Salavkaga 500 jan go var fil in ’om qiladi v a uning qiziga uylana- 
di. C handraguptaning vorislari B indusara (m.av. 293—268-yillar) 
v a A shoka (m.av. 268—231 -yillari davrlarida M aurya davlatining 
chegaralari kengayib, qudratli davlatga aylanadi. A shoka davlatni 
boshqarish, din, m adaniyat va x o 'jalik sohalarida islohotlar o 'tk a- 
zadi. A shoka davrida M auiya davlati kuch-qudratining cho'qqisiga 
ko'tariladi.