‘z b e k ist 0n r espublik asio liy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Urartularning diniy e’tiqodi. 
Urartu ko ’p xudolik mamlakati 
b o iib , ularning ota-bobolari dastlab tabiat hodisalari, turli buyum 
va hayvonlarga e'tiqod qilishgan. Qadimgi manbalarning birida 
ko'p xudolarning nomi sanab o'tiladi. Urartlarda muqaddas daraxt- 
larga sig in ish ham keng tarqalgan. Ularda Xald tog" xudosi hisob- 
lanib. keyinchalik u urush xudosiga. podsho va davlatning homiy- 
siga aylantirilgan.
Urartuda Teyshub momaqaldiroq va bo'ron, Ard esa quyosh xu­
dosi hisoblangan. Turli buyumlarda "muqaddas daraxt”, Xald, Ard 
va boshqa xudolarning rasm-tasvirlari saqlanib qolgan.
Urartu podsholari dinning oliy ruhoniylari hisoblartishgan va 
xudolarga bagishlab turli marosimlar o'tkazishgan. Shuningdek, 
ular o 'z xudolariga atab hayvonlar so'yib qurbonlik qilganlar. 
Shunday qilib urartlar qo'shni xalqlar madaniyatidan bahramand 
b o iib , o'zlariga xos madaniyat yaratganlar. Ular ham qo’shni 
xalqlar madaniyatining rivojiga o'zlarining munosib hissalarini 
qo'shganlar.
Seminar inash«‘uloti uchun savollar:
1. Qadimgi Xett podsholigi tarixini yorituvchi manbalar haqida 
maTumot bering.
2. Troya, Frigiya va Lidiya podsholiklari tarixiga oid manbalar.
227

---

3. Kichik Osiyoda ilk davlatlar tashkil topishining shart-sha- 
roitlari haqida nimalarni bilasiz?
4. Qadimgi, O 'rta va Yangi Xett podsholiklari tashkil topishi 
omillari.
5. Xett podsholigining kuchsizlanishi va parchalanishi sabab- 
larini ko'rsating
6. Qadimgi Troya va Frigiya podsholiklari.
7. Yunon - Troya urushlari oqibatlari haqida so'zlab bering?
8. Lidiya podsholigining tashkil topishi va rivoji sabablari.
9. Qadimgi Van-Urartu podsholigi davrining asosiy jihatlari.
10. Llrartu va Kavkazorti mamlakatlarining qadimgi tarixini va 
madaniyatini o'rganishda urartu yozuvlarining ahamiyati.
11. Urartuda ilk davlatlarning tashkil topishi va kuchayishi.
12. Argishti I va Sarduri II lar davrlarida Urartu.
13. Urartu podsholigining kuchsizlanishi va parchalanishi sa­
bablari.
14. Qadimgi Urartu madaniyati.