‘z b e k ist 0n r espublik asio liy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Qadimgi Misr tarixining zamonaviy tarixchilar tomonidan
davrlashtirilishi. 
M a'lum ki dunvoning ilk m adaniyat m arkazlari- 
dan biri b o 'lg an Qadim gi M isrda tabaqaviy jam iyat, ilk davlat va 
m adaniyatning vujudga kelishi m. av. IV m ingyillikning ikkinchi 
yarm iga borib taqaladi.
Sharqshunos olim lar ilk davlatlar va m adaniyatning Ikki daryo 
oralig'ida yoki Nil vohasida vujudga kelganligi xususida aniq 
to ‘xtam ga kelishmagan.
M isr xalqi va davlati uzoq tarixiy rivojlanish jarayonini bosib 
o lg a n ekan, uni butunligicha o'rganib b o im av d i. Shu bois 
zam onaviy olim lar Qadim gi M isr tarixini quyidagi tarixiy davrlar­
ga bo'ladilar:
1. M isr tarixining sulolagacha b o ig a n birinehi davri. Bu m. av. 
IV mingyillikning boshlariga to 'g ‘ri kelib, bu davr M isrda urug' ja- 
moalari munosabatlarining buzila boshlangan davriga to 'g 'ri keladi.
2. Sulola yoki gerzey davri bo'lib, m. av. IV ming yillikning 
o'rtalarigacha b o ig a n davrdir. Bu davrda m am lakatda ijtimoiy 
o'zgarishlar, sug‘o n n a dehqonchilik, sug'orish inshootlari va ilk
38

---

davlatchalar - "nonrT ar vujudga keladi. Shu davrning oxirida 
m am lakatda Yuqori M isr va Quyi M isr podsholiklari tashkil topadi.
3. Ilk podsholik davri I—II sulolalar boshqaruvi davri. Shu­
ningdek. yagona U m um m isr davlatining barpo etilishi (m. av. 
X X X III-X X IX asrlar).
4. Q adim gi podsholik davrida M isrning m arkazlashtirilishi. III- 
IV sulola podsholarining boshqaruvi. (m. av. X X V III-X X III asrlar)
5. M isrda birinchi o 'tish bosqichi (7 -1 0 - sulola, m. av. X X III-
XXI asrlar). M arkazlashgan yagona M isr davlatining alohida nom- 
larga - m ayda hokim liklarga b o 'lin ib ketishi.
6. O 'rta podsholik davrida m arkazlashgan davlatning qayta 
tiklanishi. X I-X III sulola podsholarining faoliyati (m. av. X X I- 
XVIII asrlar).
7. Ikkinchi o 'tish bosqichi (1 4 -1 7-sulola podsholari, m. av. 
X V III-X V I asr o 'rtalaridagi davr). M isrning kuchsizlanishi, xalq 
g'alayonlari, M isrning giksoslar tom onidan istilo etilishi davri.
8. Yangi podsholik davrida podsholik va M isr m adaniyatining 
gullashi. (1 8-20 -su lola podsholarining boshqaruvi. M. av. X V I-X I 
asrlar). M isr saltanatining qayta baipo bo'lishi.
9. U chinchi o 'tish davri. (21-sulola, m .av X I-X asrlar). M isr 
davlatining tushkunlikka uchrashi.
10. S o'nggi podsholik davri (rn. av. 1085—332-yillar) M isr chet 
ellik sulolalar hukmi ostida. (2 2 -2 5 - sulola. m. av X I-V lIl asrlar). 
Sais sulolasi davrida M isrning qayta tiklanishi. (m. av.V II-V I asr­
lar).
11. M isrning Eron shohlari tom onidan bosib olinishi va Eron 
saitanatiga q o 'sh ib olinishi. (X X V I1I-X X X sulola, m. av VI asr 
oxiri - IV asr).
12. M isrning Y unon-M akedon saltanati hukm ronligi ostidagi 
davri.
Shunday qilib. Q adim gi M isr tarixi ilk, qadim gi, o 'rta, yangi va 
so 'n g g i podsholiklar davriga bo 'lin ib , u o ‘z ichiga birinchi o 'tish
bosqichini qam rab oladi. O 'rta podsholik davridan so 'n g M isrda 
ikkinchi o 'tish bosqichi boshlanadi. Yangi podsholikdan so ‘ng ham 
M isrda uchinchi o 'tish davri hukm surgan.
39

---