Yuristlar malakasini oshirish markazi jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti

Ijtimoiy himoyaga muhtoj bolalarni qo‘llab-quvvatlash.

Ijtimoiy himoyaga

muhtoj bolalarni qo‘llab-quvvatlash davlat organlarining muhim vakolati

hisoblanadi. Bu toifadagi bolalarga Qonuning 3-moddasiga binoan nogironlar,

jismoniy va yoki ruhiy nuqsonlari bo‘lgan bolalar, ota- ona qaramog‘isiz qolgan

bolalar, yetimlar, maxsus bolalar muassasalarida tarbilanayotgan bolalar, turar joyi

bo‘lmagan bolalar, kam ta’minlangan oilalardan bolalar, hamda jinoiy

javobgarlikka tortilgan va jazo o‘tash muassalarida bo‘lgan, zo‘ravonlik va

---

349

ekspluatatsiyadan, qurolli mojarolar va tabiiy ofatlar natijasida jabrlangan bolalar

kiradi.

O‘zb kiston R spublikasi qonun hujjatlarida ijtimoiy himoyaga muhtoj

bolalar huquqlari himoya qilish bo‘yicha maxsus choralar va pros duralar nazarda

tutilgan bo‘lib, Bolalar farovonligini ta’minlash bo‘yicha Milliy harakatlar

dasturida ularni himoya qilish bolalarni qo‘llab-quvvatlashning ustuvor yo‘nalishi

b b lgilangan. Ushbu dasturning 5-bo‘limi maxsus sharoitlarda bo‘lgan

bolalarga yordam ko‘rsatish bo‘yicha aniq choralarni ko‘rsatadi. Bundan tashqari,

“Bolalar huquqlarining kafolatlari to‘g‘risida”gi qonunning 3-bobida ijtimoiy

himoyaga muhtoj bolalar huquqlarining qo‘shimcha kafolatlari aks etilgan.

Davlat hokimiyati va boshqaruv organlari ularning vakolatini b lgilaydigan

hujjatlar asosida boshqa vakolatlarni ham amalga oshirishi mumkin. Masalan,

yagona statistik ma’lumot va hisobot tizimini o‘rnatish, bola huquqlarini amalga

oshirish masalalari bo‘yicha ma’lumotlarni to‘plash, bola huquqlarini tartibga

solishni takomillashtirishda ishtirok etish, bola huquqlari sohasidagi vaziyatni

yaxshilashga ko‘maklashadigan organlar va tuzilmalarni shakllantirish barcha

davlatning muhim vazifasi hisoblanadi.

Shu yerda alohida qayd etish lozimki, “Bolalar huquqlarining kafolatlari

to‘g‘risida”gi qonunda bola huquqlarini, erkinliklarini va qonuniy manfaatlarini

ta’minlash hamda davlat va boshqa organlar bola huquqlarini himoya qilish

bo‘yicha tashkilotlar faoliyatini monitoring qilish maqsadida bola huquqlari

bo‘yicha vakil institutini tashkil etish ehtimoli ko‘zda tutilgan.