Yuldаshev Asqarali Yakubovich soliqlar va soliqqa tortish



Download 2,64 Mb.
Pdf ko'rish
bet17/66
Sana23.05.2022
Hajmi2,64 Mb.
#607667
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   66
Bog'liq
soliq va soliqqa tortish

 
6-§. Soliq mexanizmi
Soliq mexanizmi moliya mexanizmi tarkibiga kiradi. Moliyaviy mexanizm — 
bu moliyaviy munosabatlarni tashkil qilish usullari yig`indisi bo`lib, u iqtisodiy, 
ijtimoiy rivojlanishda qulay shart-sharoitlar ta'minlash uchun jamiyat tomonidan 
qo`llaniladi. Moliyaviy mexanizm moliyaviy munosabatlarning turlari, shakllari va 
usullarini o`zida aks ettiradi. Soliq mexanizmi deganda soliqqa tortish bilan bog`liq 
bo`lgan soliqlarni tashkil qilishning barcha elementlari yig`indisi tushuniladi. 
Bunday elementlarga soliq obyekti, subyekti, manbayi, soliq stavkasi, to`lov 
muddatlari, soliq huquqi va hujjatlari kiradi. Soliq mexanizmi amaldagi soliqlarni 
hayotga tatbiq etishni ifoda etilishini ifodalaydi. 
Soliq mexanizmidan foydalanish soliq elementlarining yig`indisidan samarali 
foydalanish maqsadida ishlab chiqilgan tushunchadir. Bu mexanizm tarkibiga 
soliqlar va boshqa to`lovlar (ajratma, yig`imlar) kabi elementlar borligini aytib 
o`tish zarur. Shu mexanizm tarkibida soliqlar aksariyati uzoq yillar harakat qilsa 
ularning elementlari (masalan, stavkasi) tez-tez o`zgarib turishi mumkin. Demak, 
soliqlar soliq mexanizmining nisbatan mustahkamlash uzoq yillarga mo`ljallangan 
ham o`zgartiriladigan qismi. Ajratmalar, yig`imlar va soliqlaming elementlari tez-
tez o`zgarib turiladigan, hatto bekor bo`ladigan turidir. Masalan, 6 % byudjetga 


24 
resurs to`lovlari 1993-yilda joriy etilib, bir o`tgach bekor qilingan. 
Bozor iqtisodiyotiga o`tish sharoitida soliq mexanizmini shunday 
takomillashtirish lozimki, budjetga soliq va yig`imlar to`liq va o`z vaqtida tushsin, 
ular bir vaqtning o`zida tovar ishlab chiqarishni kengaytirish va 
ko`plab daromad olish imkoniyatini bersin. Eksportga mahsulot ishlab 
chiqarishni ko`paytirib keyin valutalarga ega bo`lsin. Hozirgi vaqtning soliq 
siyosati soliq mexanizmini ana shu yo`nalishda takomillashtirib bormoqda. Bu esa 
bozor iqtisodiyoti talablariga mos tushib, iqtisodiyotni barqarorlashtirish 
irnkoniyatini bermoqda. Soliq mexanizmining asosiy yo`nalishi soliq siyosatidan 
kelib chiqadi. Soliq siyosatining yo`nalishi o`zgarsa, soliq mexanizmining keraksiz 
elementlari chiqarib tashlanadi va yangi elementlar kiritiladi. 
Soliq mexanizmida o`zgarishlar kiritilib, takomillashtirilib boriladi. Uni tez 
o`zgartirishga olib keladigan qator omillar mavjuddir. Bunday omillarga pulning 
qadrsizlanishi, iqtisodiy yo`nalish sharoitida yangi ustuvor yo`nalishlarni belgilash 
va boshqa qator yangiliklar kiradi. 

Download 2,64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   66




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish