Yosh tarixshunoslar

Savdoning rivojlanishi. XVI-XVII asriarda savdo va tadbir koriikning markazi bo‘lgan shaharlaming o‘sishi davom etdi. Bu esa, o‘z navbatida, shaharda bozor savdosining o‘sishiga olib keldi. Odatda bozorlarda savdo haftasiga bir yoki ikki kun bo ‘lardi. Shaharlaming о ‘ sib borishi bilan bozorlar har kuni ishlay boshladi.

ХУП asrdan boshlab usti yopiq bozorlar qurilishi keng avj oldi. Bunday bozorlaming eng yirigi Parij va London shaharlarida qurilgan.

Shu asr oxiriga kelib, bozor savdosi bilan do‘kon savdosi о‘rtasida raqobat vujudga keldi. Yangi davr bozorlarining yana bir о ‘ziga xos tomoni

• 
  bu tovarlami uni ishlab chiqarganlaming о ‘zlari emas, savdogarlikni kasb qilib olgan kishilar tomonidan sotishning vujudga kelganligi edi.
  

0‘sha davr manbalarida: «Do‘konlar dunyoni egalladilar. Ular shaharlami yutib yubormoqdalar», - degan ibora yozilgan edi.

Shaharlar to‘xtovsiz о‘sib borayotgan bir sharoitda, ahyon-ahyonda tashkil etiladigan yarmarkalar shahar aholisining talabini qondirolmay qoldi. О‘rta asr yarmarkalari о ‘z ahamiyatini yo ‘qotdi. Shahar aholisining ehtiyojini har kuni savdo qiluvchibozorginaqondira boshladi. Savdogarlarhayotiga, mol-mulkiga solinayotgan doimiy xavf-xatar ulami birlashishga majbur etgan. Bu omil, o‘z navbatida, savdo kompaniyalari sonining ko‘payishiga olib kelgan. Kompaniya a’zolari uning faoliyati uchun o‘z mol-mulklari bilan javobgar edilar. Shu tariqa dastlabki aksionerlikjamiyatlari tashkil topgan.

Savdo-sotiqning rivojlanishi, kompaniyalar qudratining oshishi oqibatida savdo monopoliyalari vujudga keldi. Bu hodisa ham yangi davming muhim belgilaridan bin edi.