Yorug‘lik namlik faktorlariga ko’ra o’simliklarning ekologik guruhlari


О‘simliklarning yashash sharoitiga (tuproq tarkibiga) nisbatan ekologik guruhlari



Download 1,15 Mb.
bet6/12
Sana16.03.2022
Hajmi1,15 Mb.
#498243
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Bog'liq
Yorug‘lik namlik faktorlariga ko’ra o’simliklarning ekologik guruhlari

О‘simliklarning yashash sharoitiga (tuproq tarkibiga) nisbatan ekologik guruhlari.

Ba’zi о‘simliklar kseromorf belgilarga ega bо‘laturib, mineral tuzlar yetishmagan hosilsiz tuproqlarda, botqoqliklarda о‘sadilar, bunday о‘simliklarni oligotroflar (yunon. oligos – kichik, trofe - oziqlanish) deyiladi. Oligotroflarga suv yetarli bо‘lsada, barglari mayda, dag‘al bо‘lib suvni kam bug‘latishga moslashgan. Bunday о‘simliklar tuproqdagi oziq moddalar yetarlicha bо‘lmaganligi sababli suv tanqis yerda о‘sgan о‘simliklar kabi о‘ziga xos ayrim morfologik va anatomik belgilarga ega bо‘ladilar (mayda bargli, mayda hujayrali). Lekin kseromorf oligotroflarning anatomik tuzilishi, quruq suv tanqis joyda о‘sgan kserofitlarning tuzilishi dan farq qilib, ularda yirik aerotsiyasini ta’minlovchi hujayra oraliqlari bо‘ladi va ular botqoqdagi yetishmagan kislorodni tо‘ldirib turadi.


Galofitlar, yorug‘sevar, soyasevar о‘simliklar, geterotrof oziqlanuvchi о‘simliklar (parazitlar)
Galofitlar. SHо‘r tuproqlarda о‘sadigan о‘simliklarni galofitlar deyiladi (yunon. galos − tuz). Bu о‘simliklar ham kseromorf tuzilishga ega bо‘ladilar. Galofitlarning hujayra shirasida osmotik bosim kuchli bо‘ladi, ularning yashashi va tashqi muhit bilan aloqa bog‘lashlari uchun shо‘r tuproqlarning bо‘lishi, undagi suvni shimishi zarur. Hayotiy shakllari jihatidan galofitlarning ba’zilari sukkulent bо‘ladilar, ularga О‘rta Osiyo chо‘llarida о‘sadigan shо‘radoshlar oilasi vakillari misol bо‘ladi. Ba’zi galofitlar mayda, dag‘al barglarga ega bо‘lib, barglarning ustiga tuz kristallarni ajratib turadigan bezlar joylashgan bо‘ladi. (Masalan, tamariks, ba’zi boshoqdoshlar vakillari, chiy va boshqalar) va ularga krinogalofitlar deyladi. Galofitlarga barcha shо‘r suvli okean dengizlarda о‘sadigan о‘simliklar ham kiradi.
Tuproq tarkibidagi organik (kul) qoldiqlarining solishtirma tarkibiga qarab, o'simliklar oligotrof, evtrof, mezotrof, neytrafil, galofit, pedrofit, psammofit ekologik guruhiga bo'linadi. Shular ichida iloq, oq saksovul, qora saksovul, cho'l akatsiyasi kabilar tinimsiz harakatlanib turuvchi Qizilqum, Qoraqum cho`llarida o`sadi.

  • Oligotrof turlar o`simliklarning bu guruhga kiruvchi vakillari juda kam organik (kul) elementlari bor joyga moslashgan. Bunga oddiy qarag’ay (Pinus silvesrtis L) misoldir.

  • Evtrof o`simlik turlari ko’p miqdorda kul elementlari bor joyda o’sadi. Ularga qo’ng’ir eman (Querkus robus L) oddiy snit, oddiy prolestnik kabilar kiradi.


  • Download 1,15 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish